G-NEWS (LOSPALOS) – Komunidade sira ne’ebé hala’o atividade negósiu iha munisípiu Laútem barak faan ai-moruk antibiotiku hanesan Paracetamol, antalgin, amoxilin no ai-moruk seluk tan, hodi atende ba sidadaun sira ne’ebé presiza urjente hanesan isin manas, mear, kostupadu no seluk tán.
Tuir informasaun ne’ebé G-News rekolla hosi ekipa médiku ida, ho inisial SR, segunda-feira (01012024, iha Lospalos esplika, situasaun ida ne’e perigu tebes ba ema nia vida, tanba sidadaun ida tenke hetan reseita hosi ekipa médiku sira hodi konsume.
Nia hateten, maske sidadaun isin manas de’it maibé kuandu konsume la tuir reseita, sei fó impaktu ba saude pasiente nian iha futuru.
“Situasaun ida ne’e defisil tebes. Se ema ida ba sosa ai-moruk laos reseita hosi médiku ida, ne’e problema. Pois ita haree kios ki’ik sira mós faan ai-moruk, ida ne’e périgu. Ha’u dehan périgu tanba ida faan ai-moruk ne’e laos espesialista, nia faan de’it, nia hatene mak ai-moruk nia naran, ita id aba sosa temi nia naran, nia fó de’it, maibé it aba sosa mós la komprende, siik de’it dehan isin manas nian, mak ida faan ne’e fó seluk fali, ita konsume, ne’e ita susar ona”, hateten SR.
SR mós observa katak, kios ki’ik sira iha barak mak faan ai-moruk, maibé la hatene ninia funsaun no utilizasaun hosi ai-moruk refere, no mais pior liu la identifika data expired.
“Ita kuandu ba sosa, dehan ai-moruk isin manas nian, ne’e ida faan ne’e fó de’it, maibé nia la hatene atu hemu oinsa, hemu hira, ne’e nia la hatene, tanba nia laos ema médiku. Ida tán fali mak sira ne’ebé faan ai-moruk, nunka atu haree Data Expired hosi ai-moruk refere, ida ne’e périgu ba saude konsumedor sira nian”, Nia esplika.
“Tuir Ha’u nia hanoin, Governu atuál ne’e hamosu tiha regras ne’ebé rigor, atu banda loja ka kios sira labele faan ai-moruk; hanesan paracetamol, amoxilin, no ai-moruk seluk tán, fó de’it lisensa ba farmacia sira mak bele faan. Se kios sira mak faan hotu ai-moruk, ne’e hanesan ita faan hela ema nia mate iha loja laran. Tanba ema ne’ebé faan ai-moruk, tenke ema ne’ebé espesialista, ema médiku, tenke hetan lisensa, laos nia loke kios, ne’ebé nia faan ai-moruk antibiotiku tuir nia hakarak, ne’e labele”, SR haklean liu-tán.
Tuir ninia hatene, pasiente barak mak sofre moras tanba impaktu hosi konsume ai-moruk la tuir reseita hosi ekipa médiku sira, tanba ne’e nia husu ba sidadaun sira atu evita sosa ai-moruk iha kios.
“Di’ak liu ba sosa ai-moruk iha farmacia kuandu osan iha, maibé tenke hetan reseita hosi ekipa médiku sira, tenke hetan tratamentu saúde mak foin bele konsumu ai-moruk, laos tur-tur de’it, dehan isin manas, ba sosa ona ai-moruk, pois la hatene ai-moruk ne’e data expired ne’e liu ona, no ai-moruk ne’e mós la tau iha fatin seguru, dala-ruma ita haree ai-moruk tau fali iha “kaleng-laran, soe arbiru”, pois mak sosa, la hatene atu hemu musan hira, la iha esplikasaun, bah emu de’it, mais pior liu mak labarik isin manas, dalaruma fó musan ida boot, ne’e labele, tenke ba halo tratamentu iha sentru saúde ka postu saúde sira”, SR esplika ba G-News.
Tuir observasaun G-News, kios barak iha kapitál Dili inklui munisípiu sira, maiória faan ai-moruk antibiotiku ho kondisaun la seguru.
Jornalista : Ekipa G-News
Editór Testu : Amito Qonusere Araújo
loading="lazy" />