Kualidade Istória no Edukasaun ba Paz iha Timor-Leste

banner 120x600
217 Views

G-NEWS (DILI) – Centro Nacional Chega!, Institutu Publiku (CNC, I.P) servisu hamutuk ho Ministeriu Edukasaun (ME), United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO) ho apoiu hosi Korea International Cooperation Agency (KOICA) organiza Workshop loron rua, (26-27 Setembru 2023), ba manorin istória da-haat kona-ba kualidade istória no Edukasaun ba Paz iha Timor-Leste.

Workshop ne’e, partisipa hosi Rede Pofesór Istória ne’ebé hanorin iha eskola primária no sekundária sira hosi munisípiu 4 kompostu munisípiu Manufahi, Liquiça, Aileu, inklui Rejiaun Administrativu Espesial Oecusse Ambeno (RAEOA) hamutuk na’in-40.

banner 325x300

Objetivu workshop ne’e mak atu hasa’e sira nia koñesimentu atu kontribui no reforsa responsabilizasaun no kapasidade nasional hari’i futuru di’ak ida iha dame, justisa no prosperidade iha Timor-Leste. Alende ne’e, atu valoriza koñesimentu no konsiensializasaun profesor sira kona-ba istória nasionál, konstrui kapasidade atu sira iha koñesimentu kona-ba Istória ho abilidade pedagójika, no mós atualiza rekursu ensinu (livru, relatóriu, áudio no materiál vizuál), fahe experiénsia kona-bá istória ne’ebé hanorin iha eskola atu aprende entre sira seluk iha Rede professor istória.

Istória sai hanesan forsa pozitivu ida ba rekonsiliasaun no konstrusaun dame nian, importante tebes liu-liu materiál ensinu inklui kuríkulu eskolar tenke iha narativa ekilibrada no inkluziva, maibé mós edukasaun síviku no dame nian konsentra iha dever no responsabilidade sira juventude nian nu’udar membru ativu sosiedade integra iha pedagojia.

Profesor sira tenki hatene istória signifikadu no edukasaun pás hanesan forsa katalitika ba rekonsiliasaun no konstrusaun ba pás no tenki iha koñesimentu nesesáriu. kompeténsia, no rekursu sira hodi entrega istória ho forma fasilita no promove toleránsia, mútua respeitu, no konvivénsia.

Istória iha papel importante ida iha avansu ba uniaun sosiál no konfiansa iha komunidade lokál no nasionál, kontribui ho maneira pozitivu ba rekonsiliasaun konflitu no konstrusaun dame nian. Ensinu Istória la’ós de’it permiti jerasaun sira tuir mai hodi rekoñese difikuldade sira kona-ba pasadu, maibé ajuda mós hanoin koletivu futuru ne’ebé sira hakarak moris hanesan komunidade ida no sosiedade ida tomak.

Timor-Leste, hanesan nasaun ne’ebé joven liu iha Ázia, komemora tinan 21 husi ninia restaurasaun independénsia iha tinan 2002, halo ona progresu importante sira iha dezenvolvimentu ekonómiku ho sosial ho asesu di’ak liu iha asesu ba serbisu báziku sira hanesan saúde, edukasaun, bee ho saneamentu. Maibé, tanba nasaun ida mosu husi nasaun ida istória traumátiku husi kolonializmu, konflitu, no violénsia polítika, Timor-Leste hasoru daudaun ho ema barak dezafiu sira hodi hetan dame pozitivu ne’ebé sai rekezitu ba dezenvolvimentu sustentável.

Jornalista       : Ekipa G-News/Komunikadu Imprensa CNC

Editór Testu : Amito Qonusere Araújo

relavante