G-NEWS (DILI) — Membru Polísia na’in-15 hosi Komandu Polísia munisípiu Bobonaro hato’o keixa ninia komandante komandu Polísia munisípiu Bobonaro Superintendente Xefe Agustinho Gomes da Silva, ba Prokuradór Jerál Repúblika (PJR), tanba deskonfia komete kazu abuzu poder no denunsia kalunioza.
Tuir pedidu ne’ebé G-NEWS asesu hosi fontes konfiavel, loron tersa-feira, loron 8 fulan-Setembru tinan 2024, iha tuku-5 ho balun lorokraik (OTL), ho ninia kronolójia katak, iha loron 23 fulan-Setembru tinan 2024 membru polísia kuaze na’in-17, ho ninia estatutu hanesan Polísia no mós veteranu iha komandu Polísia munisípiu Bobonaro, simu notifikasaun ida hosi Komandu-Jerál Dili atu loke prosesu disiplinar hasoru ajentes na’in-17 ne’ebé akuza hosi komandu munisípiu Bobonaro, liuhosi submete lia falsu sira ba Komandu-Jerál Dili.
Iha pedidu ne’e mós mensiona katak, sira hotu sente supreza tebes tanba pontus tolu mensiona iha notifikasaun refere akuza sira hotu hanesan Kria tiha ona problema ka krime ruma hasoru Komandante munisípiu Bobonaro.
“Maibé eskrutiniza didiak pintu tolu ne’ebé mensiona iha notifikasaun refere, pontu hirak ne’e la klaru tebes ba sira no la relevánsia. Karta akuzasaun no. kazu: DJD/CG/D-2023-0064F anexa ona ho karta ida ne’e ba referênsia”, haktuir iha pedidu ne’ebé G-NEWS asesu.
Iha notifikasaun ne’e mós mensiona, Komandante Polísia munisípiu Bobonaro akuza Inspetor Victorino Mau Leto influênsia no ajentes polísia sira seluk durante formatura no mós halo konferénsia imprensa hanesan Veteranus kontra Komandante Polísia munisípiu Bobonaro, iha ne’ebé pontus rua ne’e la loos, no haree akuzasaun ida ne’e konsidera hanesan denúnsia falsus, tanba akuzasaun mensiona, seidauk iha ema ida mak influênsia malu hodi kontra ema seluk no seidauk iha mós ema ida mak halo ona konferénsia imprensa kontra Komandante Munisípiu Bobonaro to’o agora.
“Tuir kronolójia ne’ebé akontese durante parada militár iha dia 12 Setembru 2023 as 16.00 OTL, iha Sub-Distrito Maliana katak, Senhor Comandante Distrito Bobonaro mak hasai linguajen immoral no insulta uluk senhor Inspetor Vitorino Lemorai durante parada hodi dehan katak, Inspetor Vitorino tauk ten e la brani no la merese atu leva devisa Inspector, tamba, halo tuir de’it ema civil ou Yes Man De’it”, haktuir iha pedidu ne’ebé G-NEWS asesu.
Iha estatementu mensiona mak Inspetor Vitorino Lemorai hanesan polísia no membru Veteranu ida sente ofendidu tebes hodi hatan duni katak, “komandante Munisípiu, Ha’u mane maki ha tempu funu laran, Ha’u duni inimigu (Invazor) sira, no Ha’u mane maki ta boot mós uza farda ida ne’e hanesan Ha’u ohin loron. Se la’e farda ida ne’e, ita hotu seidauk hatais”.
Iha pedidu ne’e mós mensiona katak, derepente iha loron 13 fulan Setembru tinan 2024, membru polísia iha munisípiu Bobonaro hamutuk na’in-17, no hanesan membru Veteranu, simu kedas notifikasaun ida hosi Komandu-Jerál Dili hodi loke prosesu disiplinar hasoru sira hotu.
“Sira hotu la hatene problema ne’e saida. Problema ne’e akontese entre Komandante Distrito Bobonaro ho Inspector Vitorino Mauleto Lemorai ka? Ka problema ne’e ho ajentes polísia hotu no membru Veteranos sira iha Distrito Bobonaro?”, kontinua mensiona iha pedidu refere.
Pedidu ne’ebé G-NEWS asesu katak, liuhosi konsekuensia ne’ebé iha mak loron 18 fulan-Setembru tinan 2024, ajentes balun simu mós despaixu ho no. 525/CG—PNTL/IX/2024, asina hosi Komandante-Jerál Komisáriu-Jerál Polísia Henrique da Costa katak, ajente Polísia no membru Veteranu balun hetan transfênsia kedas hosi Maliana ba munisípiu seluk sem koñesimentu.
“Tuir informasaun ne’ebé espalha ona iha Komandu katak, ajentes na’in hira ne’ebé hetan ona transferênsia no suspensaun preventive 90 dias, konsidera hanesan katigu ida husi Comando Jeral, tanba kontra ona Comandante Distrito Bobonaro, iha ne’ebé ida ne’e la los, tanba sira seidauk kontra ka komete krime ruma hasoru Comandante Distrito Bobonaro”.
“Tanba buka lia los no justisa, Sargento João Mateus no Senhor Vitorino Mauleto Riberio (Lemorai) submete ona karta klarifikasaun no kronolojia problem aba Gabinete Komando Jeral Dili, iha loron 30 Setembru 2024 as 11.25 OTL, ho objetivu atu rezolve iha instituisaun laran ho di’ak entre lideransa no ajentes sira. Maibé, Gabinete Comando Jeral Dili rekusa sira na’in rua nia karta esklaresimentu no informa katak, sira hotu tenke tuir de’it saida mak Comando Jeral hatun desizaun tuir sira nia gosto maske ida ne’e kontra lei ka la’e”, kontinua mensiona iha karta ne’ebé G-NEWS asesu.
Razaun ajente sira hotu lametna hasoru desizaun hosi Komandu Jerál PNTL tanba, oinsá mak ajente hotu foin simu notifikasaun atu haka tba prosesu investigasaun no prosesu ida ne’e mós seidauk la’o, derepente ajentes barak mak hetan ona kastigu hosi Comando (transferênsia urjensia sem koñesimentu no suspensaun preventive loron 90.
Ajente sira ne’e husu katak, sira komete ona krime saida iha instituisaun polísia ida ne’e, maibé, Gabinete Komandu-Jerál nafatin rezeita total ajente sira polísia nia pedidu ne’ebé sira submete (lakohi atu simu karta saida de’it hosi sira, no hakarak tuir de’it saida mak Komandu hasai ona).
Iha sorin seluk, despaixu No. 525/CG—PNTL/IX/2024, mensiona iha pontus no.3 katak, sira na’in hirak ne’ebé hetan transferênsia tenke entregga ona armas, fardas no fasilidades hotu ba Komandu munisipal antes transfere ba fatin seluk, iha ne’ebé estatementu ida ne’e, sira mós sente ofendidu tebes. Nune’e, sira lakohi atu entrega fardas no kontra desizaun Komandu nian, tanba la iha justifikasaun kona-ba sirkunstânsia espesífiku ida ne’ebé klaru ba sira katak, sira komete ona krime ruma ka lae.
Tanba ne’e, iha pedidu ne’e, sira husu ba Prokuradoria-Jerál Repúblika nian, tau konsiderasaun atu loke prosesu abuzu poder no denunsia falsus sira ne’ebé manda hosi Komandu Polísia Munisípiu Bobonaro, tanba desizaun ne’ebé mak ajente polísia sira hanesan mós veteranu sira simu hosi Komandu-Jerál ne’e konsidera injustisa no abuzo poder.
“Exelênsia nia intervensaun ba kazu ida ne’e sei konsidera importante tebes atu garante justice, transparênsia no assuntu seguransa estadu ida ne’e nian, tanba, assuntu ida ne’e liga entre Polísia no Veteranu sira”, hakotu lia iha pedidu ne’ebé dirije ba Prokurador-Jerál Repúblika nian.
Hatan ba ne’e, Komandante Komandu Polísia munisípiu Bobonaro Superintendente Xefe Agustinho Gomes da Silva, kasu lia ba G-NEWS, liuhosi mensajen WhatsApp, sesta-feira (11102024), iha tuku-15.54 lorokraik OTL, nia husu ba mídia G-NEWS atu ba husu direitamente ba membru sira ne’ebé hato’o keixa.
“Husu ema sira ne’e”, haktuir Komandante Polísia munisípiu Bobonaro Superintendente Xefe Agustinho Gomes da Silva, liuhosi mensajen.
Tuir karta despaixu, hosi Komandu-Jerál PNTL, ho no. 525/CG-PNTL/IX/2024, ne’ebé G-NEWS asesu katak, Komandu-Jerál PNTL hasai ona projetu despaixu kona-ba Medida Cautelar de Suspensão Preventiva do Inspetor ID 11964-Vitorino Mauleto Riberio, do COmanfo de municipio de Bobonaro, no âmbito do processo Disciplinar no. DJD/CG/2024-0064, ne’ebé fó sai iha loron, 18 fulan-Setembru tinan 2024.
Editór Testu : Amito Qonusere Araújo