Narrativa badak Komandante Mautxay iha Rezisténsia to’o lakon vida

G-NEWS (DILI) – Rai ne’e ohin livre ona! karik, refleta oinsa mak nia livre? Tan patriota sira ne’ebé mak nia ran sosa kotu liberdade ne’e, sira isin  no ruin nakfilak ona sai estrume ho habokur rai ne’e no sira ran mak halulik ona rai doben ida ne’e, atu oan no bei-oan sira sente folin hosi liberdade ne’e.

Patriota di’ak ida ne’ebé rai ne’e hahoris mak, Komandante Mautxay, serbi’i ho lealdade, kumpre orden komando ho totalidade, to’o inimigu hakotu vida iha liña kombate.

Tan pátria ida ne’e, lakohi ema seluk sama resin, Timor nia emar sira, patriota tuba metin hodi reziste to’o ran turuk ikus nian katak, dever kumprida hanesan emar ida, hosi rai ne’ebé sira husar talin hakoi ba!

Tan pátria mós, balun ho klosan la iha biban atu forma família, tan kumpre palavra orden nian katak, ha’u rai nia liberdade, folin liu ha’u nia hakarak. Serbi’i ho totalidade ne’e mak Saudozu Mautxay .

Loron ida antes nia mate iha Batalla, Komandante Brigada Vermelha  Falutxay, maun hosi Mautxay organiza formatura hodi fo ordem ba Komandante Pelotaun Renan Selac (Render Nunca, a não ser levar a cabeça), atu ba reforsa Komandante L-7 iha Sub rejiaun Luar (Sentru Laivai no Laga) ne’ebé iha liña kombate.

Derepente rona novidade katak, Renan Selac moras no labele ba,  lakohi atu nia maluk luta mesak iha liña de fogu, Komandante Falutxay organiza urjentemente formatura, hodi fo sai orden foun, atu ema komandante ida bele desloka ba fatin ne’ebé mak determina.

Ho arrependimentu ba auzénsia Komandante Renan tamba moras, iha formatura nia laran, Komandante Falutxay hateten: Mautxay sai hosi formatura! Ho konfuzaun, kumpre ordem komandu hodi sai husi formatura, no Komandante tenik tán, organiza o nia ema ba Sub Rejiaun Luar  hodi troka komandante Renan.

Laran todan tebes, atu aseita orden ne’e, maibé tanba ordem, subordinadu ida labele kontesta, maske ida ne’ebé komanda, hanesan nia maun rasik, moris husi inan-aman ida, maibé iha militár, ordem ne’e ordem, atu kumpre la’os atu kontesta.

Komandante Mautxay laran susar teb-tebes no fila ba akampamentu, kasu ba nia bin Bia Shana Falu, Komandante Falutxay nia kaben, ho nune’e, ita-nia sapatu la iha mós haruka ita ba operasaun ne’e! ho nune’e, Bia Sana Falu hatutan kedas ba Komandante Falutxhay katak: Mautxay nia Sapatu la iha bele ba operasaun ka?

Komandante Hatan nune’e: nia ba uluk, mak sapatu tuir! Ne’e mak orden, Komandante Mautxay ho nia soldadu sira ezekuta orden ne’e, hodi hakat ba liña kombate, hamutuk ho nia soldadu sira.

Orden ne’e, ho finalidade ida ne’e, ” terra livre no pátria livre” ba ida ne’e, ba patriota ida, interesse pessoal, soe ba kotuk, hateke ba oin, hodi luta ba kauza komum ida ne’e, tan sira mak verdadeiru defensor ba rai ida ne’e.

Hakat ba liña de fogu, ho ain tanan, sapatu la iha, ba oin nafatin Mautxay, servidor da pátria, ho totalidade, tan pátria, buat hotu soe ba kotuk, komprometidu luta ba terra livre no pátria livre!

Liu tiha, sapatu ne’ebé nia maun promete tuir, hodi ba entrega iha komandante Mautxay, seidauk to’o nia liman, seidauk koko tan sapatu ne’e, la kleur estafeta ida ne’ebé lori sapatu, lori hikas sapatu mai, ho laran susar laran taridu, komandante Falutxay hatene kedas katak, nia alin doben la iha ona, inimigu hasai ona nia vida.

Bia Sana Falu mos rona novidade susar ne’e, nia hateten ba Komandante Falutxay “Ó haruka kedas ó nia alin ba ne’e, nia la iha ona, família hela ho sentimentu moruk nia laran, lutu ba Mautxay nia mate”.

Fulan hirak nia laran, Komandante Falutxay neon kraik los ba nia alin ne’ebé lakon iha kombate, tuur moron hela de’it, hodi hanoin nia alin ne’ebé lakon, husu sapatu atu ba operasaun mós la konsege hatais, maibé novidade moruk mak mai fali.

Komandante Falutxay tenik hikas “ha’u nia alin mate ona, ha’u mos sei mate, maibé antes mate, tenke salva ha’u nia oan sira, hodi lori ba vila, atu bele sira hatutan misaun lulik ne’e, to’o luta naruk ne’e remata”.

Missaun kumprida! Komandante Falutxay mós mate iha liña kombate iha Txayvacha hamutuk ho nia soldadu  na’in-9,  fatin ne’ebé ohin loron hari’i ona monumentu ida, ne’ebé ohin loron sai sasin monok, ba luta husi patriota sira.

Mautxay ba ona, nia ba ona eternidade, misaun lulik ne’e, nia sisi hela, atu hirak ne’ebé hatutan ninia misaun bali netik, hodi labele monu le’et de’it ba rai no nia sempre defende katak, lutador ne’e lutador nafatin “ aban bain rua, funu hotu ita manan, mak tun ba vila, mak ida reklama dehan nia mak oho ema Barak, nia mak luta liu, ha’u mak sei foti kilat oho nia, tanba iha ne’e ita hatene malu, se mak brani se mak la brani – Mautxay”.

Hosi ne’e nota katak, Mautxay ne’e verdadeiru gerilleiru ida, nunka tauk ba inimigu, tanba ninia kumpre nia dever nu’udar patriota, hodi luta ba kuaza komum – terra livre no patria livre.

Ba sira nia totalidade, hodi serbi’i rai ida ne’e, mak sisi ema hotu, atu banati tuir, ba interesse rai ida ne’e, hari’i no dezenvolve mak missaun nobre ne’ebé mak ema hotu tenke ezerse.

Sira, heroi no mártir sira nia klamar sei hakmatek iha eternidade, baihira sira nia luta ne’e, la monu le’et de’it, iha ema ne’ebé kontinua bali rai ne’e, hewai buat hotu, mak sei fó gloria ba sira, mak sira nia luta, sira nia mehi, sai nafatin masin ne’ebé kontinua hameer iha rai ne’e nia leten (REMATA).