G-NEWS (Dili)- Ministériu Juventude Desportu Arte no Kultura (MJDAC), Sekretáriu Estadu Arte No kultura (SEAK) no Sentru Nasional Chega (CNC.IP) Sei realiza Festival Fronteira 2023 kona-ba Interkambiu kultural ba Hametin Rekonsiliasaun iha munisipiu Bobonaro.
Tuir komunikadu ne’ebé G-News asesu, sexta-feira (10112023) ne’e, sita objetivu hosi Festival Fronteira 2023 Rekonsiliasaun no interkambiu kultural ne’e mak atu enkoraja Jerasaun foun timoroan hosi Timor Leste no sidadaun sira iha fronteira Indonézia hodi hanoin krítiku ba tópiku relasiona ho memória konflitu politiku sira iha pasadu, fraternidade umana, rekonsiliasaun no interkulturalidade iha rejiaun espesifikamente iha área fronteira Timor Leste no Indonézia.
Alende ne’e, iha komunikadu ne’e mós mensiona katak, atu promove dialógu kultural entre jerasaun foun sira iha Timor Leste no Indonézia liuhosi produsaun konjunta ba konteudu istória no kultura liuhusi obra arte no literatura sira nomos promove interkambiu sai espasu ba koloborasaun konjunta entre nasaun rua hodi kontribui ba balansu narrativa istoria.
“Hafoin hakat liu konflitu naruk liuhsi konsulta popular iha loron 30 fulan Agostu tinan 1999, povu Timor Leste hetan nia direitu ba autodeterminasaun maiória populasaun ho pursentu 78.5% atu haketak an hosi indonezia. Rezultadu ne’e hamosu krize Umanitária violênsia no estragus ho eskala boot akontese iha territóriu laran nu’udar forma hosi dezapontamentu grupo pro-autonómnia sira no autoridade Indonezia nian”, sita iha komunikadu ne’ebé G-News asesu.
“Prosesu sira hafoin konsulta popular iha tinan 1999 hatudu katak atu asegura pa2s no estabilidade iha rai laran, lideransa timor oan sira hatur misaun boot atu lori timor leste hakat ba oin liu husi harii komisaun simu malu lia los no rekonsiliasaun (CAVR) no programa interkultural entre Timor leste ho Indonezia ne’ebé nia mandatu mak atu buka lia los kona-ba violasaun direitus umanus tuir dalan investigasaun sientifiku, faselita rekonsiliasaun komunitariu, resepsaun kultural no apoiu vitima prepara relatoriu nebe komprensivu no formula rekomendasaun sira ba estadu”, kontinua iha komunikadu refere.
Funsaun fundamentu ida hosi CAVR mak promove kultura simu malu no rekonsiliasaun ho objetivu sai baze konseitu ba programa importante sira komisaun nian. Aprosimasaun ne’ebé integradu hodi promove rekonsiliasaun iha Timor Leste ne’ebé involve sosiedade tomak.
Molok Mandatu CAVR remata, estadu Timor Leste no Republika Indonezia hari’i kedas komisaun verdade no amizade nudar komisaun konjunta entre estadu rua ne’e hodi reve fila fali servisu KPP-HAM no Rekomendasaun hosi relatoriu CAVR
Festival Fronteira durante loron 4 ne’ebé hahú iha loron 15 to’o 18 fulan novembru tinan 2023 hanesan Konferénsia nasionál, vizita sítiu istóriku, Desportu Rekonsiliasaun, Performa arte (Art Performance).
Orsamentu provizoriu ne’ebé aloka ba atividade refere, hosi Sentru Nasional Chega ho montante dollares amerikanu 39.055, no orsamentu maihosi Sekretaria Estadu Arte No Kultura ho montante dollares Amerikanu 35.000 no suporta publikasaun hosi Sekretária Estadu Komunikasaun Sosiál.
Jornalista : Asenio
Editór Testu : Amito Qonusere Araújo