G-NEWS (DILI) – Iha semana ida ho balun ikus ne’e, udan ne’ebé monu rai iha sidade Dili, afeta mós ba lixu sira naklekar iha estrada públiku, no maios pior liu baleta sira nakonu ho foer hanesan kaixa mamuk, besi, plástiku no foer sira seluk-tán.
Tuir observasaun Jornalista G-News iha sidade Dili, liu-liu área Tasitolu, Pantai-Kelapa, Fatuhada, Bidau no fatin balun tán, plastiku sira naklekar iha estrada boot. Alende ne’e, lixeriu sira ne’ebé soe foer mós naklekar to’o mai estrada sira.
Sidadaun ida iha Pantai-Kelapa, Sidonio Lemos, informa ba G-News, kinta-feira (114032024) dáder ne’e katak, to’o oras ne’e sidade Dili ameasa ba lixu sira ne’ebé naklekar iha dalan públiku tanba lixeiru ne’ebé iha la sufisiente.
Tuir nia, ekipa saneamentu ne’ebé tula raut foer tarde teb-tebes. Alende tarde, komunidade sira mós seidauk iha konsiensia boot atu soer foer tuir nia fatin, tanba dalabarak populasaun sira barak mak soe foer iha bee dalan.
“Ita haree kuandu udan ne’e, Dili ne’e ita haree lixu mak nakonu. Plastiku sira naklekar iha dalan públiku”, Sidonio haktuir.
Iha parte seluk, Estudante UNTL Luciano Gomes, rezidente iha Fatuhada informa, bainhira iha tenpu udan, área ne’ebé nia hela ba sempre mosu inundasaun, no plastiku sira nakonu iha estrada públiku.
Nia hanoin katak, inundasaun bele akontese ne’e normal tanba seidauk iha planeamentu urbana di’ak, maibé komunidade barak mós kontribui ba inundasaun tanba soe plastiku no frasku sira arbiru, ikus mai afeta bee dalan sira intupidu, maske intensidade udan la boot ka subiska de’it.
“Ita nu’udar sidadaun tenke iha ona konsiensia soe lixu. Iha ami nian Fatuhada ulun moras oituan. Uma rabat malu, pois bee dalan mós kloot, maibé kuandu subiska de’it, dalaruma mosu banjir tanba plastik, frasku sira ne’e ema soe arbiru, entaun nia taka tiha bee ne’ebé atu sai ne’e, ikus kuandu nakonu, ne’e konserteza-ke nia tenke banjir”, Luciano esplika kona-ba ne’e.
Tanba ne’e, estudante akadémiku ne’e husu ba populasaun atu uza nia konsiênsia hodi soe lixu tuir ninia fatin. Maske governu kria kondisaun di’ak, maibé konsiênsia seidauk iha, populasaun rasik mak kontribui nafatin ba inundasaun.
Iha observasaun G-News mós nota, populasaun sira ne’ebé hela besik loos estrada públiku mós soe foer la tuir nia dalan.
Antes ne’e, iha Salaun AMD Caicoli Dili, Diretór Servisu munisípal Agua, saneamentu no AMbiente Monis Ribeiro hateten, ekipamentu no transporte modernu ne’ebé iha atu raut foer sira to’o ona iha Dili atu hala’o servisu.
Transporte hirak ne’e, sei entrega ba Kompaña Pax ne’ebé responsabiliza atu raut foer iha sidade Dili.
Editór Testu: Amito Qonusere Araújo