G-NEWS (DILI) – Segunda-Feira (04092023) timoroan barak sunu lilin iha Estrada públiku sira, hodi hanoin hikas tinan-24 liu ba, akontesimentu assasinatu sira ne’ebé milísia pró-integrasaun Indonézia halo hasoru pró-Independênsia sira ne’ebé luta ba ukun rasik án.
Tinan-24 liu ba, desde loron konsulta popular to’o anúnsia rezultadu referendu tinan 1999, timoroan barak mate, hetan intimidasaun, balun lakon to’o agora la hetan isin, la iha rate.
Kuaze iha fatin barak, sidadaun sira sunu lilin iha Estrada públiku no iha uma oin ida-idak ninian, hodi fó gloria ba éroi sira ne’ebé mate iha situasuan defisil nia laran.
Armindo Lopes, joven ida iha área Pantai-Kelapa, Segunda-Feira (04092023) kalan, informa ba G-News katak, intensaun sunu lilin ne’e atu valoriza timoroan sira ne’ebé mate iha konsulta popular to’o anúnsia rezultadu referendu ninian, ne’ebé milísia pró-integrasaun Indonézia, ne’ebé hetan apoia hosi militár Indonézia halo, hasoru sidadaun sira ne’ebé luta ba independênsia.
“Ohin ita sunu lilin ne’e, atu fó válor ba ita nia maun sira ne’ebé mate iha iha 1999 iha territóriu laran tomak, ne’ebé milísia sira oho, to’o agora sira nia rate balun la iha, liu-liu sira nia paradeiru iha ne’ebé mós ita la hatene”, haktuir Armindo.
Iha fatin hanesan, Marciana Gomes salienta, sunu ne’e lilin ne’e atu hanoin hikas tinan-24 liu ba, ne’ebé timoroan mate hafoin milísia sira lakon iha eleisaun ba ukun rasik án ninian.
“Ita ukun án ona, tanba ne’e mak ita ne’ebé sei moris, pelumenus reza ba sira ne’ebé mate iha munmentu ne’ebé situasaun defisil. Ita hotu hatene, tuir istória ne’ebé ita akompaña katak, kuandu Nasaun Unidas (ONU) fó sai rezultadu eleisaun ne’ebé Timor Leste manan, ka maiória timoroan rejeita autónomia, entaun milísia sira ho forsa Indonézia halo barullu, oho timoroan sira iha fatin oi-oin, ema barak tenke mate”, Marciana esplika.
“Maske sira iha tiha mundu seluk, ita ne’ebé sei moris, apoiu ho orasaun mós to’o ona, ka ita sunu lilin ne’e atu hanoin hikas katak, ita fó solidariedade nu’udar timoroan, tanba sira fó sira nia án ba Timor atu ukun án, entaun ita nu’udar jerasaun foun tenke agradese ba sira nia kontribuisaun ne’ebé sira halo iha tempu passadu”, nia hakotur.
Tuir observasaun G-News, kuaze iha joven sira sunu lilin iha ida-idak nia bairro, ho sinál katak, atu hanoin hikas istória passadu, tinan-24 liu ba, pró-Independênsia sira loke sira nia hirus matan hodi hasoru Milísia no forsa Indonézia sira nia kilat, atu salva rai ne’e.
Entertantu, sunu lilin ne’e nu’udar atividade ida ne’ebé kada tinan sidadaun sira sempre halo atu hanoin hikas istória moruk ne’ebé timoroan sira halo hasoru inimigu iha tempu passadu.
Jornalista : Ekipa G-News
Editór Testu : Amito Qonusere Araújo