G—NEWS (REDASAUN) — Jejún iha loron Páskua iha tradisaun Katólika iha signifikadu no finalidade ne’ebé kle’an. Jejún ne’e la’ós de’it kona-ba hadook an husi hahán, maibé mós nu’udar forma arrependementu, rende, no preparasaun atu selebra Kristu nia Moris-Hi’as iha Loron Páskua.
Tuir mai esplikasaun kompletu kona-ba jejún iha kontestu Páskua tuir hanorin Katólika nian:
- Signifikadu Jejún Páskua nian iha Igreja Katólika
Jejún Páskua nian halo parte iha Kuarezma, ne’ebé hahú iha Kuarta-feira Cinzas no remata iha Sábadu Santu, loron molok Páskua. Períodu ida-ne’e maka tempu ida ba arrependementu, orasaun, karidade, no kontrola-an. Igreja Katólika hanorin katak jejún la’ós de’it atu evita ai-han balun, maibé mós konvida ema atu fila ba Maromak ho fuan ne’ebé moos liu, husik sala, no reflete kona-ba sira-nia an rasik.
- Objetivu husi Jejún Páskua nian
Jejún iha objetivu importante oioin, inklui:
- Arrependimentu: Katóliku sira hetan konvite atu haraik-an, realiza sira-nia limitasaun no sala sira, no hafoun sira-nia relasaun ho Maromak.
- Hametin fiar: Jejún ajuda hakle’an moris espirituál, orienta ema atu konsentra liután ba Maromak.
- Hasa’e domin ba ema seluk: Jejún mós envolve karidade no hahalok laran-di’ak ba ema seluk, liuliu sira ne’ebé presiza.
- Halo tuir Kristu nia ezemplu: Jejún fó hanoin ba Katóliku sira kona-ba Kristu nia sakrifísiu iha rai-fuik maran, ne’ebé halo jejún durante loron 40 molok hahú Ninia misaun.
- Prinsípiu sira Jejún no Abstinénsia nian
Iha Igreja Katólika, jejún no abstinénsia iha regra balun ne’ebé sarani Katólika sira halo tuir iha tempu Páskua, liuliu iha tempu Kuarezma:
- Jejún:
- Katóliku sira ne’ebé tenke halo jejún mak sira ne’ebé ho idade entre tinan 18 no 59.
- Iha Kuarta-Feira Cinzas no Sexta-Feira Santa, ema Katóliku sira tenke halo jejún, ne’ebé signifika katak han de’it hahán boot ida iha loron ida nia laran, enkuantu hahán ki’ik rua bele bainhira kuantidade la hanesan ho hahán boot ida.
- Jejún iha objetivu atu kontrola apetite no fó tempu ba reflesaun espirituál.
- Abstinénsia:
- Katóliku sira ho idade tinan 14 ba leten iha obrigasaun atu hadook-an hosi na’an iha loron-sesta sira durante tempu kuarezma, inklui Kuarta-Feira Cinzas no Sesta-Feira Santa.
- Abstinénsia ida-ne’e ho objetivu atu fó hanoin ba Katóliku sira kona-ba Kristu nia terus no atu regula estilu moris ida ne’ebé simples liu no kontroladu liu.
- Kuarezma: Loron 40 Jejún no Arrependimentu nian
Kuarezma dura loron 40, reflete períodu jejún ne’ebé Jezús hasoru iha rai-fuik molok Nia hahú Ninia serbisu. Durante loron 40 ne’e, ema Katóliku sira hetan enkorajamentu atu halo jejún, reza, halo karidade, no hanoin oinsá sira bele hakbesik liután ba Maromak.
Kuarezma hahú ho Kuarta-feira Cinzas, ne’ebé maka loron dahuluk jejún no peniténsia nian. Iha loron ida-ne’e, ema Katóliku sira hetan ahi-kadesan iha sira nia reen-toos nu’udar sinál arrependimentu nian. Tradisaun ida-ne’e fó hanoin ba ema kona-ba tranziénsia moris umana nian no nesesidade arrependementu nian hodi simu Páskua.
- Loron Importante sira iha Jejún Páskua nian
Loron importante balu durante Páskua inklui:
- Kuarta-feira Ahi-kadesan: Hahú Kuarezma, loron ida arrependimentu nian ho fó ahu-ruin.
- Sexta-feira Santa: Loron ne’ebé komemora Jezús nia kruzifikasaun, iha-ne’ebé ema abstene no reflete kona-ba Kristu nia terus.
- Sábadu Santu: Loron silénsiu nian molok Jezús nia moris-hi’as iha Páskua.
- Karidade no Hahalok Laran-di’ak nian iha tempu Kuarezma
Aleinde jejún no abstinénsia, ema katóliku sira mós hetan enkorajamentu atu aumenta karidade, fahe ba ema kiak sira, no tulun sira ne’ebé presiza. Ida-ne’e maka forma loloos ida arrependimentu no domin nian ne’ebé tuir Jesus nia hanorin sira. Jejún no esmola serbisu hamutuk hodi ajuda sarani Katóliku sira foka ba valór espirituál sira no hafoun sira nia kompromisu ba Maromak no ema seluk.
- Konkluzaun – Loron Páskua
Jejún Paskál remata iha Loron Páskua, bainhira sarani Katóliku sira selebra Jezús Kristu nia moris-hi’as hosi mate. Páskua mak kulminasaun fiar sarani nian, no Kristu nia vitória hasoru sala no mate. Hafoin loron 40 jejún, sarani Katólika sira selebra Páskua ho ksolok no selebrasaun Eukaristia (Misa Paskál), ne’ebé signifika vitória moris foun nian.
Konklusaun
Jejún Páskua nian tuir hanorin Katóliku nian la’ós de’it abstene hosi hahán; Ida-ne’e maka tempu ba reflesaun, arrependimentu, orasaun, no karidade. Liuhusi jejún, sarani Katólika sira koko atu hakbesik-an ba Maromak, hafoun sira-nia kompromisu ba vida espirituál, no hanoin hikas Kristu nia sakrifísiu no moris-hi’as.