G-NEWS (DILI) – Iha domingu (18022024) fim-de-semana ne’e, iha jardim 5 de Maiu Kolmera Dili, liuhosi konferénsia imprensa, Forum Justisa Popular (FJP) hasai nota imprensa ida hodi deklara, fulan abril tinan 2023 to’o ohin loron, Komisaun Anti Korupsaun (CAC_sigla portugés) la iha Komisáriu CAC, ne’ebé difikulta tebes funsionamentu CAC nian, ba prevensaun no kombate korupsaun iha rai ida ne’e.
Portavoz Forum Justisa Popular (FJP) José Mesias Pedro de Araújo Machado esplika, ho situasaun ne’e laos foin akontese, maibé akontese fila-fila iha prosesu hili komisáriu, tanba tuir FJP katak, governasaun ida troka, governasaun ida hanesan de’it, la sériu iha kombate korupsaun no sempre halo violasaun ba lei estabelesimentu lei CAC nian.
“Tuir Lei estabelesimentu lei CAC nian, artigu 11 númeru-6 hateten, governu tenke husu fila-fali eleisaun komisáriu foun ba Parlamentu Nasional ne’ebé tenke hala’o kleur liu iha loron 30 nia laran molok mandatu ne’e remata, tuir dalan ne’ebé previstu ba eleisaun da-huluk”, haktuir portavoz ne’e.
Petisaun ne’ebé Forum Justisa Popular (FJP) hala’o ne’e, bazeia ba konkordánsia, liuhosi semináriu nasionál ida, ne’ebé hala’o iha loron 3 fulan fevereiru foin lalais ne’e, ho petisionáriu hamutuk na’in-266.
Portavoz ne’e esplika tán, konteúdu hosi petisaun ne’ebé FJP hato’o ho ninia narrativa konsidera, korupsaun hanesan krime ekstraordináriu ho fenoménu kompleksu.
“Petisaun kona-ba hili komisáriu CAC imediata, tuir artigu 48 direitu petisaun nian, konstituisaun RDTL, ne’ebê2 hetan asinatura hosi entidades oi-oin, na’in-266 iha rai ida ne’e, ho nia konteudu; Korupsaun hanesan krime ekstra ordináriu ho fenoménu kompleksu tebes no evolui hosi loron ba loron. Efeitu hosi korupsaun mak bele harahun demokrasia, hamate válor étika, justisa, no teri-netik dalan ba dezenvolvimentu sustentável”, haktuir hosi portavoz ne’e.
“Estadu Timor Leste konsiente ida ne’e, tanba ne’e iha tinan 2019, Estadu hari’i Komisaun Anti Korupsaun, ho nia servisu espesífiku ba prevene no kombate korupsaun maibé oinsa bele prevene no kombate korupsaun, se hahú hosi fulan abril tinan 2023 CAC la iha komisáriu”, portavoz ne’e kontinua esplika.
Portavoz Forum Justisa Popular ne’e konsidera, governu no parlamentu la ezerse sira nia funsaun tuir lei hodi hili komisáriu CAC foun, enkuantu tuir lei estabelesimentu CAC iha artigu 11, governu tenke husu fila-fali eleisaun komisáriu CAC ba parlamentu nasional, ne’ebé tenke hala’o kleur liu iha loron 30 nia laran molok mandatu ne’e remata tuir dalan ne’ebé previstu ona ba hala’o eleisaun da-huluk.
Tuir dalan ne’e, governu ho Parlamentu Nasional viola ona lei, tanba besik tinan ida ona, sira seidauk hili komisariu CAC ba hala’o nia funsaun hodi prevene no kombate korupsaun.
Tanba ne’e, Forum Justisa Popular (FJP) inisia petisaun ida ne’e, hodi husu povu hotu-hotu nia apoiu polítika liuhosi asinatura, tanba ho asinatura, iha pezu polítiku atu obriga governu no parlamentu hodi hili komisáriu CAC imediata ne’ebé independente no imparsial.
“Ne’e duni, liuhosi komunikadu imprensa ida ne’e, ami hato’o petisaun ida ne’e, no ami ejiji ba órgaun soberanu, liu-liu governu no parlamentu nasional atu hili sidadaun timoroan ida ne’ebé independente, imparsial no iha integridade intelektual no moral as hodi assume responsábilidade nu’udar komisáriu CAC hodi nune’e bele funsiona fila-fali servisu CAC nian ba prevene no kombate korupsaun iha Timor Leste”, portavoz ne’e hakotu nota imprensa ne’e.
Editór Testu : Amito Qonusere Araújo
loading="lazy" />