Sadere ba Maromak, PN delega Wailili-oan ba CI-TL

banner 120x600
170 Views

G-NEWS (DILI) – Kinta Lejislatura Parlamentu Nasionál, tersa-feira (05092023) nomeia Isabel maria Fernandes de Jesus, sai konselleira ba Konsellu Imprensa Timor Leste (CI-TL) nian ho restante mandatu 2023-2025, hodi troka eis Konselleiru Expedito Loro Dias Ximenes, ne’ebé sai ona membru Governu, nu’udar Sekretária Estadu Komunikasaun Sosiál.

Isabel Maria Fernandes de Jesus, ho naran istimada Noy, moris iha aldeia Waturau, suku Wailili postu Baucau munisípiu Baucau, oan hosi Sérgio de Jesus (Matebian), no Francisca Maria Fernandes. Noy, Oan ba dala-7 husi maun alin na’in-9. Nia forma família ho Domingos Pires Pereira, iha tinan 2013, ho oan na’in rua.

banner 325x300

Ema ne’ebé ho karakter simples, ema hakraik-án, sempre hamnasa ho ema hotu-hotu. Nia la foti án, nunka mais atu loko án. Ema simples ida ne’ebé sempre ajuda ema ne’ebé presiza nia ajuda kuandu la moe atu husu ba Noy. Bain-bain ema dehan, Wailili oan sira ne’e muturabu, maibé Noy Wailili ne’e Muturau.

Noy, nomeia hosi Parlamentu Nasionál, maibé reprejenta feto Timor, no marka istória ida tanba nia mak feto da-huluk ne’ebé sai membru ba Konsellu Imprensa.

Atu hatene oinsa karakter Noy nian, tuir mai sani de’it dadalia entre Jornalista G-News ho Noy.

G-News: Oinsa ita boot nia sentimentu, depois Parlamentu Nasionál nomeia ita boot nu’udar feto ida, ba iha Konsellu Imprensa Timor Leste, nu’udar Konselleira?

Noy: Wainhira ha’u simu informasaun kona-ba nomeasaun liuhosi bankada governu iha Parlamentu Nasionál, no na’i deputadu sira seluk ne’ebé mak oferese ona votus iha votasaun, pasa ho votus afavor 39, ida ne’e hanesan konfiansa ida ne’ebé mak na’i deputadu sira, liu-liu bankada CNRT fo mai ha’u, liuhusi nomeasaun atu bele substitui fatin ne’ebé mak sua exelência atuál Sekretáriu Estadu Komunikasaun Sosiál Sr. Expedito Loro Dias Ximenes husik hela.

Espresaun ne’ebé ha’u iha, bainhira simu informasaun ida ne’e, ha’u espresa ho lia-fuan agradese ba Maromak ho hamnasa midar, agradese ba ha’u nia matebian sira, liu-liu ha’u nia papa Mestre Sergio de Jesus no ha’u nia mana boot Ana Jesuina ne’ebé mak oras ne’e iha ona mundu seluk, no ba família tomak, agradesementu klean ba ha’u nia laen kaben ne’ebé sempre suporta iha situasaun saida de’it.

Kontente, haksolok ho informasaun no konfiansa ida ne’e, maske ha’u hatene katak assume kna’ar ida ne’ebé liga ba interese komum ne’e la fasil.

G-News: Ita boot bele konta ita boot nia esperiensia ka kareira iha mundu Jurnalizmu?

Noy: Sim, ha’u hanesan ema foun ida iha mundu jurnalismu, maske ha’u akaba hau nia kursu iha Siencia Komunikasaun Sosiál (Licensiada 2012) maibé iha teória, nune’e iha mós difikuldade iha prátika, dalabarak ema hatete, envolve án iha mundu jurnalizmu ne’e “gampang-gampang susah”, ha’u hahú ha’u nia kareira nu’udar Jornalista no aprezentadora iha seksaun Bahasa Indonézia  iha Rádiu Timor Leste, iha 2014-2016. Altura ne’ebá, hala’o mós kna’ar hanesan aprezentadora ba Notisia desportu iha Televizaun – RTTL.  Iha biban ne’ebá mak ha’u tama mós iha Asosiasaun Jornalista Timor Leste (AJTL) to’o ohin loron. Iha tinan ne’ebé hanesan, koko partilha mós siencia Komunikasaun Sosiál ne’ebé ha’u hetan, hodi fahe ba maluk sira iha Universidade iha UNITAL.

Iha Outubro 2016-Outubru 2017, sai offisial Mídia iha MPIE, hafoin ne’e, iha fulan Novembru 2017-inisiu fulan Juñu 2019,  assume kna’ar hanesan Koordenadora ba departamentu Produsaun no Programasaun iha GMN-TV, husi Juñu 2019-2022 asume pasta hanesan Diretóra ba departamentu Produsaun no Programasaun iha GMNTV, iha fulan Jullu 2022-Fevereiro 2023, assume kna’ar hanesan Diretóra Informasaun iha GMN TV, Marsu 2023-to’o dadaun ne’e hanesan Koordenadora iha departamentu Komersial iha GMNTV.

G-News: Nu’udar feto ida, oinsa ita boot nia preparasaun bainhira hetan nomeiasaun hosi Parlamentu Nasionál?

Noy: Hanesan feto dahuluk ida nebe mak hetan nomeasaun atu sai membru Konselhu Imprensa, hau husu ba ha’u nia án katak ha’u pronto ho fizika no moral atu bele garante konfiansa ne’ebé mak Bankada CNRT fo mai ha’u, tanba atu assume kna’ar ida la sufisiente de’it ho preparasaun fizikamente, maibé tenke hatene saida mak ha’u sei halo bainhira hamutuk ho estrutura  Konsellu Imprensa Timor Leste.

G-News: Ita boot forma ona família ka lae? 

Noy: Ha’u forma ona Familia, Ha’u nia laen kaben Domingos Pires Pereira, Ha’u iha oan rua, oan feto boot ho tinan 10, ho naran Cleya Esperansa Argilo de Jesus Pires, no oan mane ho tinan 3 ho naran Barachiel Sabian Laianu de Jesus Pires.

 G-News: Hanesan Jornalista feto, oinsa ita boot fahe tempu iha família no servisu?, no agora aumenta tán konfiansa polítika ba Konsellu Imprensa?

Noy: Ha’u agradese tebes ba ha’u nia familia kiik ne’ebé la iha ezijensia makaas mai ha’u atu tau prioridade liu ba familia, tanba kareira mos sai parte importante ida, entaun, hala’o ho balansu de’it depende ba nesesidade ne’ebé mak iha.

G-News: Oinsa apoiu família ba ita boot nia kareira durant ne’e?

Noy: Ha’u agradese tebes, tanba hetan Suporta másimu hosi ha’u nia família.

G-News: Saida mak motiva ita boot, hodi hili atividade Jurnalizmu nu’udar kareira profesional?

Noy: Ha’u gosta tebes mundu ida ne’e, tanba motiva ha’u atu iha bebeik sentimentu kuriozu, sentimentu hakarak hatene ne’e ás, no atividade jurnalizmu ne’e hanesan janela importante mai ha’u atu hakat tama iha laran, ita bele asesu livre ba fatin ne’ebé de’it.

G-News: Ne’e hanesan orgullu ba ita boot nia família, mensajen saida mak ita bot nia família sira iha knua hateten ba ita boot, bainhira Parlamentu Nasionál nomeia ita boot ba Konsellu Imprensa nu’udar Konselleira?

Noy: Ho hamnasa (Hehehehehheheh), Ha’u nia mama hatete, alin ó bele ka lae??? tenke garante ema nia konfiansa, tenke hakraik án nafatin, servisu ho onestu, tenke iha kooperasaun diak ho ema hotu…Heheehheh mama, Obrigada barak ba motivasaun.

G-News: Bele hateten mai, ita boot nia planu no polítika bainhira to’o iha Konselleiru Imprensa?

Noy: Prezensa ha’u nian hanesan feto da-huluk sai membru Konselhu Imprensa, ida ne’e hatudu katak, iha tebes igualdade Jeneru, nune’e ho ha’u nia prezensa, alende hala’o kna’ar hodi kontrola, defende no asegura servisu sira orgaun Komunikasaun sosiál, no produtu ka obra ne’ebé mak jornalista sira iha, buat ida ne’ebé mak importante mai ha’u mak,  defende no tane ás liberdade feto maluk jornalista sira hala’o sira nia atividade jurnalismu.

Enkoraja feto jornalista sira, atu hatudu sira nia produtu ka obra, ho kualidade no profesionalismu.

G-News: Ita boot nia prezensa iha Konsellu Imprensa marka istória ida tanba mandatu ba dala-rua ona, foin iha feto, saida mak ita boot sente?

Noy: Liafuan ne’ebé mak ha’u so bele ko’alia to’o ohin loron mak agradese ba grasa tomak.

G-News: Ita boot bele esplika ita nia prinsípiu moris iha família no sosiedade nia leet?

Noy: Prinsípiu moris ha’u nian, Santai dan serius, heheheh, Hidup jangan dipersulit, bainhira hasoru problema ruma, labele husik ema seluk rona no hatene.

G-News: Bele hato’o mensajen ba Feto sira iha Timor Leste laran tomak, nune’e bele motiva joven feto sira atu labele lakon oportunidade iha futuru?

Noy: Ba ha’u nia feto maluk sira, edukasaun no kareira ne’e importante tebes, tanba ne’e tenke kuda iha ita nia hanoin katak, ha’u tenke eskola to’o iha nível ne’ebé ás liu, ha’u tenke iha kareira, atu sai ema ne’ebé iha kareira la presiza tenke ema ne’ebé matenek, maibé tenke sai ema ne’ebé iha prinsípiu no vizaun, tempu ohin loron, feto labele dependente ba mane, ita tenke hamriik mesak iha ita nia ain leten, labele mós depende ba inan aman, tenke hatudu ba mundu, katak ita bele, ha’u bele hetan paun fuan ida ho ha’u nia kosar ben rasik, labele tauk atu aprende, labele tauk atu rona ema seluk nia idea, sujestaun, krítika, no importante liu mak tenke agradese ba buat hotu ne’ebé ita hetan iha mundu ne’e, tantu progresu ou dezafiu/obstakulu tanba buat hotu planeia ona husi Maromak, hein deit oinsa mak ita ema ba halao prosesu ne’ebé iha.

Jornalista       : Ekipa G-News

Editór Testu : Amito Qonusere Araújo

relavante