G-NEWS (DILI) – Loron Manas tebes, maibé la sente manas, tenpu matan dukur maiibé la sente ida ne’e, tenpu hamlaha mós, maibé hanesan bosu hela, husik atividade importante iha uma hodi hakat mai iha Fronteira Sakato, fronteira rai maran ho Indonézia, hodi haree, no omenajen ba matebian na’in rua ne’ebé lakon loos deit iha Foho Ramelau nia tutun, maibé hetan fali ho isin ida ne’ebé nonok ona ka lian lakon ona.
Iha Fronteira Sakato Oecusse, Komunidade sira akompanha cadaver na’in rua ne’e bainhira semana ida antes, família no povu rai ketan ne’e lee sira nian rua nia pájina ne’ebé termina iha Ramelau tutun. Sira triste maibé la iha kbiit atu satan, tan Nai Maromak bolu hikas sira na’in rua liuhosi vizita Nain Feto iha Ramelau tutun atu halo konfesa ba sira nia moris ba futuru ninian, maibé ikus mai esperansa sira na’in rua nian hasoru malu ho Nai Maromak iha Reinu Lalehan.
Sira na’in rua nia sei idade sei joven, sira na’in is moris sira nia mama ho papa no família uma laran, família rai ketan nian, atu hasae sira nia dignidade, tan ne’e sira mai hala’o estudu iha Dili, nune’e prepara atu sai ema diak ba família no nasaun, maibé hirak ne’e la konsege, no sira ba sedu ona, ba ona Mundu seluk tan Maromak hadomi liu sira, ne’ebé prepara ona fatin diak iha reinu Lalehan.
Ema hotu triste, família laran dodok, knua iha Palaban Oecusse nakukun, maibé nu’udar ema la iha kbiit no forsa atu satan Maromak nia desizaun. Úmanu nia kbiit no forsa mak konfesa ho orasaun, no fó perdaun ho sira nia sala ne’ebé halo iha mundu, nune’e bele hakmatek iha Nai nia kadunan Santu. Sira na’in rua hanesan manu sira ne’ebé semo iha ailaran, husik nia knuk, hodi lao dook, la konsege fila tan liran kotu.
Sira na’in rua hanesan mós ho lilin, fou-foun lakan naroman tebes, ne’ebé lakon neneik hosi inan no aman, alin no maun, no família nia leet.
Iha Sábado (1802023), família matebian, populasaun ho mateween simu matebian Orlando Martins no Riando A.S Falo, ne’ebé foin to’o iha Rejiaun Administrativa Espesial Oecusse Ambeno (RAEOA). Fronteira Sakato sai sasin ba família no populasaun bainhira mate isin na’in rua, lao hosi Dili, hakur liu fronteira Rai rua nian (RDTL-RI), iha ne’ebé fronteira terrestre Sakato sai sain, ho tristeza, nakonuho tanis no triste kuandu família sira simu.
Mate isin matebian na’in rua ne’ebé halo família sira nia fuan atu rahun, hafalun ho mataween, bainhira hakat liu Fronteira Sakato, Suku Nipani, Oecusse iha tuku ida meúdia OTL ho Ambulansia (Carros Funerário).
Kuandu transladasaun Cadaver to’o iha Fronteira, família sira simu hodi kontinua ba sira nia knua ida-idak, ne’ebé akompanha hosi Polísia Rejiaun RAEOA.
Matebian Riando Falo ho Orlando Martins moris iha Palaban Aldeia Sanane, Suku Costa Pante Makasar, no termina sira na’in rua nia pájina moris iha mundu, iha Foho Ramelau, Postu Hatubelico Ainaro.
Antes ne’e, Matebian na’in rua lao lakon to’o lakon vida bainhira vizita Naín Feto iha Ramelau ho nia kolega sira, iha loron 8 fulan Fevereiru tinan 2023. Iha sira nia peregrinasaun ne’e, komunidade sira hamutuk ho Polísia Munísipiu Ainaro, Ekipa Bombeirus, membru Forsas Armada F-FDTL, Lia Na’in, Joven inklui família, buka tuir matebian na’in rua ne’e. Ekipa hirak ne’e konsege hetan duni iha loron ne’ebé la hanesan, ho kondisaun grave. MatebianRiando Falo hetan iha loron 14 fulan Fevereiru ho kondisaun mate, enkuantu iha loron 16 fulan Fevereiru.
Jornalista: Ekipa G-News
Editór Textu: Amito Qonusere Araújo