G-NEWS (DILI) – Jestaun Merkadu Monusípiu Dili, akompaña hosi autoridade seguransa munisípiu Dili, iha segunda-feira (08042024) semana ne’e, sobu ona fatin ba atividade negósiu iha merkadu Comoro.
Maske sobu ona, maibé vendedor sira, no populasaun balun lamenta ho desizaun governu ne’e tanba, la iha karta notifikasaun ba vendedor sira atu bele atensaun, no governu mós la prepara kondisaun di’ak, hodi muda fatin atividade negósiu nian.
Reprejentante vendedor iha merkadu Comoro ba jornalista sira, informa, tuir loloos governu tenke haruka karta notifikasaun ruma, nune’e vendedor sira prepara an. Desizaun sobu merkadu Comoro hanesan emerjénsia de’it, no sira mós konsidera duni hanesan animal.
“Ami nu’udar popu ain tanan, sekretária Estadu mai sobu ida ne’e, primeiru halo karta koñesimentu ba vendedor sira, segundu, fó karta xamada ba sira, kuandu sira la sobu, mak estadu foin tun ba, mais agora ida ne’e mai derepente de’it, povu sira ne’e atu ba faan sasan iha ne’ebé”, reprejentante vendedor iha merkadu Comoro.
Vendedor sira iha merkadu Comoro, husu Governu atu kria kondisaun di’ak ba faan sasan sira, nune’e bele faan sira, liu-liu produtu lokál iha sira nia moris loron-loron.
“Governu nunka konsidera katak ninia povu mak iha ne’e, se karik sira ukun, primieru sira fó karta, maibé ne’e mai derepente de’it, duni hanesan animal ida”, reprejentante vendedor kontinua afirma ba jornalista sira.
Komunidade ida Adilsonio da Gama, iha Sentru Abastamentu Aitula Fuel, Comoro dehan ba G-News, di’ak liu governu tenke foti desizaun sériu sobu ka hamamuk atividade negósiu iha merkadu Comoro, ne’ebé faan to’o estrada públiku tanba situasaun ne’e hamosu engrafamentu.
“Di’ak liu sobu, ita nia maluk sira ne’e ko’alia la rona. Faan to’o mai estrada boot, pois ita liu ba, is loos. Ita haree ita nia oan, alin sira ki’ik ne’e eskola iha área ne’ebá mós barak, oinsa ho ninia saúde, kuandu horon buat is sira ne’e”, hateten Aldilsonio ba G-News
“Se ita hakarak sidade Dili mós, tenke hahú hosi buat ki’ik sira ne’e. Maibé Governu mós labele haluhan atu sobu mós atividade negósiu iha estrada públiku iha Delta, Kampung Baru, no Fatuhada, ne’ebé loron-loron macet tanba de’it faan sasan to’o mai estrada”, nia lamenta.
Iha fatin hanesan, faan na’in ida Ermenegilda ba jornalista sira dehan, sente triste ho situasaun ne’e, tanba la iha karta koñesimentu ida hosi autoridade relevante
“”Ami triste teb-tebes la fó karta ida katak; data hanesan ne’e imi atu sai. Se karta notifikasaun iha mak muda, ne’e ami mós muda, mai derepende de’it. modo sira ne’e ami faan, atu hanesan ne’e de’it, estraga hotu”, vendedora ko’alia ko’alia ho triste ba jornalista sira.
Ermenegilda nia modo ne’ebé nia faan, nia seidauk hatene nia paradeiru.
Maske nune’e, komunidade balun mós apoiu desizaun governu atu sobu ka hamamuk fatin sira ne’ebé besik estrada protokolu sira, nune’e bele hatudu imajen boot iha públiku.
Tuir José Pereira Oliveira, ne’ebé G-News hasoru iha, Eskola Sekundária Públiku 10 de Dezembru Comoro, segunda-feira (08042024) katak, atividade negósiu iha merkadu Comoro to’o iha estrada públiku, afeta ba engrafamentu ba transporte públiku no privadu sira, liu-liu emerjénsia hanesan tula ema moras, atu ba óspital, susar tebes, tanba faan na’in sira faan sasan to’o iha estrada ibun.
Iha parte seluk, Rezidente ida iha área Aimutin, Laurentina Lopes, apoiu governu atu hamamuk merkadu Comoro, tanba implika ba movimentu transporte públiku.
“Di’ak liu hamamuk tiha, tanba ami dalaruma lori labarik sira, antar jemput ba eskola iha Aimutin, no Merkadu Comro, macet hela de’it, tanba ita nia inan-aman sira faan sasan to’o estrada, no dalan klo’ot ona, maibé karte ki’ik sira tama ba laran, hatun sasan, ida ne’e halo ita lao mós araska”, Laurentina dehan ba G-News.
Tuir informasaun ne’ebé G-News rekolla, bainhira Jestaun Merkadu munisípiu Dili kuandu sobu merkadu Comoro, faan na’in sira maiória la iha fatin, tanba sai ba sosa produtu lokál, nune’e kontinua mai faan. Sira rasik hakfodak bainhira fila, fatin mamuk ona, no la hatene produtu ne’ebé faan ninia paradeiru.
Sekretária Estadu Assuntu Toponomia Urbana (SEATOU) Jermano Brites Dias ba Jornalista sira dehan, antes ne’e, governu notifika ona atu hamamuk merkadu Comoro, fulan walu liu tiha.
“Ami aviza ba sira desde fulan Setembru tinan 2023, no Jestaun Merkadu mós fó sai avizu bebeik maibé sira lakohi rona”, Governante ne’e esplika.
Antes ne’e, iha tinan 2012, governu konsege sobu tiha merkadu Comoro, no tau kedan kontañer mamuk rua, taka iha estrada, dalan tama ba merkadu laran, bainhira líder sira mundial, hala’o vizita ofisial mai Timor Leste, no partisipa serimónia toma pose Prezidente Repúblika Taur Matan Ruak. Maibé depois ida ne’e, atividade negósiu kontinua lao, no iha tinan 3 liu ba, atividade negósiu lao normal fali, no kontañer mamuk rua hasai tiha, tanba hari’i tiha moru protesaun ba eskola sekundária públiku 10 de Dezembru Comoro.
Editór Testu: Amito Qonusere Araújo