Sasin ida ba peregrinasaun Na’in Feto Ramelau

G-NEWS (OPINIAUN) – Artigu ida ne’e hakerek hosi Dzouza Chyka, relasiona Joven na’in rua ne’ebé lao lakon to’o lakon vida foin lalais ne’e.

“Ema balun atu ba vizita Inan RAMELAU, hein tenpu diak, prepara didiak, to tempu ida naruk. Tansa jovek siraba kada sexta-feira ka kada semana? objetivu? ”

Fahe esperensia no fo Mensagem Badak balun.
Hanesan Bin ida, Inan ida, hakarak hatoo mensajem balun ba alin no oan sira iha liur neba, konaba Viagem ba Foho Ramelau. no fahe mos hau nia esperensia liuliu esperensia ho Natureza durante halo peregrinasaun.

Doben sira,

Iha ha’u nia esperensia iha tinan 1997, hau foin idade kal 16 ou 17.
Tanba ha’u hela Asrama, hau hetan oportunidade ba tuir hotu peregrinasaun dahuluk Inan Ramelau nian iha Foho Ramelau.
Ami Hahu sa’e ba leten husi Hatubuiliku iha 3 Horas Madrugada. Ema hotu lubun boot tebes mai husi Munisipiu 13 tuir parokia idaidak nian.

Wainhira tuir dalan sa’e ba leten ha’u mak kaer metin Mae Madre Elsa Fernandes nia liman, kait ba hau liman hodi lao. No sa’e ba ne’e, tuir dalan hau hare lampra sira lakan ne’ebe leno ba rai hau hare estrada ne’e luan tebes, se lasala luan kuaze metru 10. ema forma metru 10 ne’e sorsorin nakonu leet laiha mak sae ba leten nee. Aleinde estrada ida luan tebes, estrada ne’e hatudu pengerasan ona maske la aspal. Kaber ona hanesan los ho estrada depois de atu sae ba aileu antes tau alkatraun nee, lolos kedas ida ne’e no rairahun mahar, tanba ema lao kuaze rihun ba rihun. Wainhira Loron Matan Sa’e ami iha ona Kapela. Tur deskansa ona ituan, dukur oituan to loron matan sa’e.
Ami la konsege sa’e ba too Inan Ramelau nia fatin tanba iha momentu ne’eba iha Kazu ema sona malu iha fatin Inan Ramelau nian, nune’e Madre deside ami rombongan asrama fila deit.

Wainhira Lao tun mai mak hau intende no Hakfodak, tanba hare ba estrada ida luan metru 10 ho modelu pengerasan iha madrugada ami sa’e ba ne’e laiha ona. Iha mak dalan klot alias Jalan Setapak, lao mos forma ida-ida tun mai tanba husi parte liman los ne’e afinal iha rai naruk rohan laiha. HAu Hakfodak LA FIAR NAFATIN KATAK DALAN NE’E MAK HORKALAN AMI LIU. PARESE HORKALAN AMI LIU DALAN SELUK IDA, TANBA WAINHIRA SA’E BA ne’e HARE BA LIMAN KARUK NE’E ESTRADA NININ MAK FOHO HUN KEDAS LAIHA RAI NARUK.

Nafatin lafiar no husu bebeik, to ema besik hau rona fali hau koalia ne’e, ema ne’e mak fo hatene hau dehan “Labele hakfodak, no duvidas hodi husu tuir bebeik, hare lao nonok deit deit labele hasee tun sa’e par lalais to’o iha kraik.. Tanba Rai nee Halulik ona.”
Nunee hau mos nonok kedas lao tun mai Hatubiliku la husu tan e la duvidas tan.

Depois ida ne’e, liu tiha tinan barak ona, iha tinan 2021, hau ho kolega ida iha vontade que la imajina e la prepara tanba deit hakarak atu atinji amirua idaidak nia hakarak no mehi ba asuntu ida, derepente deit foti motor sa’e ba Hatubuiliku. Maske too iha ne’eba kalan oras tuku 1, tanba ami la’o sai husi Dili tuku 6 loraik. Ba lao lahatene dalan husi Aileu tanba nunka ba, nune’e hein rombongan tuir joven sira ne’ebe lao sa’e ba ne’e, no hetan akompanhamentu seguru husi alin sira soldadu Negro tuir dalan, kuida ona ami iha tempu udan, rai tahu mahas, mas konsege liu tanba ajuda malu. Hafoin too ami konsege hetan fatin deskansa kalan ne’e. Gracas de Deus.

Maske tanba Udan Boot e Anin Boot los ami la konsege Viagem ba Vizita Inan Ramelau tanba Taka tiha publik ho razaun anin boot no udan tau la para rai, maibe ami nafatin agradese katak, los duni ita mai la prepara laiha planu, nune’e laiha dalan atu sae ba. maske soldadu negro sira balun dehan diak hela ami bele akompanha sa’e ba maibe hau la foti risku, ho hanoin ida katak los, ami la perpara ho diak, nune’e deder Ami mos halo viagem fila mai DIli to uma ho DIak Gracas a Deus.

Iha momentu ami to’o no deskansa iha fatin ne’eba, Sitasaun ne’ebe ha’u hare iha Baraka ne’e, ho Onestu hatudu hau fuan triste no laran taridu hodi imajina, oinsa karik mak aban bainrua hau nia oan feto ka mane, mak bolu malu tuir nia kolega sira mai iha fatin ida ne’e, ho ransu modelu hanesan hau hare, laos at liu ka negativu liu maibe lianguagem ne’ebe hau rona, ho bebas ne’ebe sira iha, sira la moe ba amirua. sira la hanoin ami hanesan mos ho idade sira nia inan aman.

Halo Hau sente katak, oan sira mai laos vontade ba halo devosaun, laos vontade ba halo peregrinasaun, maibe tanba rame-rame ne’e. Tanba bele hela iha tenda hamutuk, livre. Sem iha kontrola.
Hau hatene situasaun ne’e tanba hau mos hela iha baraka neba.

Alin doben Sira,
persija imi hatene, ita nia natureza ne’e lulik ba sira neebe halulik, Ita nia fatin Inan Ramelau haksumik an ne’e Santu ona. Nune’e Karik ita ba halo viagem, tenke:
=> Ba ho planu diak, Perpara ho diak, ho devosaun, ho intensaun no atu halo peregrinasaun.
=>Labele ba halo viagem tanba deit ita hakarak hatudu ita forca atu sa’e Foho Ramelau.
=> Labele ba tanba gosta hare ema tau foto iha FB ho Inan Ramelau.
=> Labele ba tanba iha ne’e ita Livre hela hamutuk iha tenda.
=> Labele ba tanba ita nia kolega sira bolu ita ba rame2.

Labele ba tanba, pontus sira temi nee laos parte husi halo PEREGRINASAUN. Nee LAOS MANEIRA IDA BA HO DEVOSAUN.
Pior liu mak karik imi bolu malu lao mak inan aman la hatene. Ne’e risku tebes alin no oan doben sira…

Hare ba Dezastre hirak ne’ebe sempre akontese filfila, no hau rasik iha tinan kotuk ba halo devosaun no Pregrinasaun ida iha fulan Outubru nia laran ho loke devosaun viagem iha loron 31 fulan Setembru, no hau ho ekipa no oan feto lao sa’e ba Vizita inan Ramelau iha dia 1 de Outubru tinan 2022, simu is moris, no loronmatan foun hamutuk ho inan doben Ramelau hodi Agradece. Antes data ne’e, hau pesoal halo perparasaun ho orasaun, visita santisimu, visita Inan Lesidere, atu fo dalan diak no protesaun ba ami. Atu harohan Daet ba NIA oan Mane Jesus Kristu haraik espírito Santo hodi proteje ami nia vontade, no durante viagem …. atu labele monu ba tentasaun.

Ami to’o Iha Hatubiliku tuku 8 kalan, horas tuku8 kalan lao husi hatubuiliku rohan sae ba santuariu. Imi hatene, ami sae’ ba ho Prosesu ida boot tebes, la fasil, konta dehan la too deit 50 meter ami lao sae ba, 85% par kansela no tun fila fali deit mai hatubuiliku. Ho kondisaun Santuariu taka ba Publiku iha data ami ba ne’e, nune;e ami nain 5 mesak mak sae ba kalan ne’e. Neim hasoru ema ida tun mai ka toman ema sae ba. Ami Ema boot nain 4, feto rua, mane rua, no hau oan feto ida. Prosesu sa’e ba to’o Sauntuariu persija oras 3 mak too iha uma ami deskansa ba, ne’e mos tanba hetan rekomendasaun husi alin mane soldadu negro ida ami kontaktu akompanha ami. la kleur ami tur, alin mane nainrua mos to’o mai, no ami sente katak sira mai la to’o 20Mnutus, tanba sa ohin ami sae mai ne’e gasta tempu Oras 3 nia laran? maske duvidas ami konsola malu atu labele hanoin negativu, mantein reza ho hanoin positivu nafatin hodi nune’e bele sa’e to ba Inan Ramelau.

Hafoin fanun uma nain, sai mai tiu Lia NAin ho nia KAben, ami tesi lia, Konta tuir ami nia viagem husi tuku 8 to ba tuku 11, Tiu lia nain ne’e dehan nune’e, “Alin sira ne’e konsege to’o iha ne’e tanba imi hanoin mos, laran ida deit, vontade duni hakarak mai ho objektivu ida deit, mak imi bele to iha fatin santu ne’e iha uma ne’e ohin kalan. Tanba akontese dalabarak e filfila, ate ami rainain deit mos bele ba mosu fali fatin seluk. Iha esperensia tuir dalan ne’ebe ami hasoru husi hau niankolega feto nee, tiu ne’e hatan ba ami dehan katak: imi konsege passa to nia rohan, nunee Natureza hakarak hatudu ba imi, Sira simu imi, hanesan hato’o bemvindu atu hakat tama mai Santuariu ne’e. tentasaun sira imi liu ona. Tanba esperensia nee’ebe ami hetan NO HASORU besik ona iha deker molok tama ba Santuariu ne’e.
Rona TIu ne’e koalia ami hasa’e kedas Graca wain ba AMAn, Oan no Espirito Santo, Nia tulun tomak, mak liu husi Natureza hatudu simu ona ami ho diAak. No gracas Adeus sa’e ba konsege apoiu malu, to ba leten liu. Tentasaun nafatin mai, maibe ami lian ida laran ida, La dun malu, Pasensia hodi heinmalu nafatin, ho pasensia tomak apoiu nafatin.. husi hau pesoal, kada hakat ain, temi orasaun Avaria. Tanba wainhira hau para reza, hau ain todan ona e todan tebes hakat labele. Mas reza fali hakat
Mos kman los. no hau orgulhu tebes ba oan feto Lao mesak, la dadais nein dalaida, isin kman, la dukur la kolen, hahu kedas sai husi uma to fila fali uma., ida nee mos fator terminante ami nia viagem diak too fila.

Bazeia ba konversa Naruk oras hira nia laran hahu husi tuku 11- tuku 2 oras madrugada ho Tiu Lia nain ne’e, bazeia ba Tiu nia esperensia sira durante ne’e nia hare no fahe ona ba ami hanesan mos ho saida mak hau asiste no konta ona iha paragrafu antes ne’e:

Nune’e hakarak husu mos ba alin no oan doben sira, favor boot ida, atu labele ba vizita Inan Ramelau kuandu:
1. Laiha Objektivu. Laiha Planu, Laiha Perparasaun antes.
2. Ba tanba Bolu malu rame2 ba.
3. Lao ho kolega sira ne’ebe tolok ten no ibun foer, diak liu prevene an lalika ba karik koalia ba sira labele tolok mas sira nafatin halo.
4. Labele hemu tua kuandu atu halo viagem sagradu ka peregrinasaun.
5. Labele ba ho Namorada/o hodi hela iha tenda ida deit. tanba kuandu hanoin ona atu sa’e ba Inan Ramelau nia Fatin tentasaun mai nabanaban hodi empede.

Sujere atu prepara ho diak:
1. Iha ona Kunhesementu no Lisensa e Benca’o husi Inan aman no Familia ne’ebe hela ba, nune’e bele fo matadalan ne’ebe importante persija durante halo viagem
2. Perpara ropa malirin, no bukae durante viagem ne’ebe naton nune,e labele prejudika ita nia kolega seluk ou ka maun bin sira Soldadu negro ne’ebe ajuda ona ita hodi akompanha sae ba leten.
3. Iha perparasaun ba Halo orasaun antes atu sai husi uma, tanba diak liu mak loron 3 antes, husu matadalan ba Nai no Espirito santu, nune’e tuir dalan bele ses husi tentasaun liuliu dejastre sira. tanba wainhira ita husu orasaun antes, Se karik tempu ladiak ba ita, ita sei hetan sinal husi espirito santo nune’e bee teri netik ita.
4. Tuir dalan halo netik orasaun, labele tolok deit no hemu mak tua manas.
5. Sai husi uma, tenke ho laran maus, feliz. Nune’e fo kman no roman ba ita tuir dalan peregrinasaun.
6. Mantein lao iha ekipa, labele lao fahe malu, soe hela balun iha kotuk, lao la bele barulhu ho haklalak.
Prevene buat ida dehan Rai fila ou ka mosu fali fatin seluk, ou subar an iha fatin balun que ema la hare maske rona malu. Hau nia esperensia ba Rai fila mos hau liu ona.

No hau mos haarak husu ba Inan Aman Sia, favor ida, labele husik oan sira lao mesak halo viagem nune. tanba perigu ba sira rasik, kuandu sira la kuida an ho diak, sa tan iha tempu ida agora Udan no ANin boot

Ba Parte sira ne’ebe tau matan iha Santuariu Aprejenta ba Lia NAin ou ka Responsavel ka Soldadu Negro liuliu husi Parte Igreja ka parokia atu:
A). Fo kontribuisaun husi esmola sira ba ema sira neebe serbisu hanesan lia nain no soldadu negro hodi fasilita netin sira nia transporte, be hemu no hahan. Tanba sira fo akompanhamentu no atendementu voluntariu deit.
B.) sujere atu iha Odamatan sa’e ba Santuariu, karik ho esperensia hirak ne’e, atu hasai mos regras ida:
1. Obrigatoiu Rezisto ekipa ida komportu husi ema nain hira, bot hira, kiik hira, feto hira, mane hira. Ba sa loron, sa oras, kalan ka loron ka, no loron hira asta tempu iha leten to tun fali mai sa data no sa oras. nune’e bele halo kontrola ba ema nia movimentu.
2. Ba joven sira hanesan estudante kuandu atu halo viagem peregrinasaun ba Inan Ramelau, tenke iha karta Kunhesementu husi Inan AMan, karta identidade, no numeru telf hodi konfirma, ka familia ne’ebe hela ba.

Nune’e perkupasoens sira ne’ebe mak durante ne’e ita hare no hatene katak la los ka latuir dalan ba fatin sagradu nian maka ita buka hadia kedas. Katak LOS DUNI FATIN NE”E FATIN TURISTIKU RELIJIOZA HO KATEGORIA SAGRADA, LAOS FATIN TURISTIKU HO KATEGORIA LIVRE KA PUBLIKU. LAE!!!!

Ida ne’e mak hau nia sujestaun no Mensajem ba Inan Aman sira, Alin no Oan doben sira. Husi esperensia hirak ne’ebe akontese dalabarak ona, espera bele loke ita hotu nia hanoin no konsensia, hodi muda ba hadiak, hodi prevene dejastre sira ne’ebe ita la espera no lakoi kedas atu akontese durante hala’o viagem.

Karik iha hanoin ruma tan, ne’ebe hanesan, apoiu, aumenta idea ou ka kontra (La inklui kontra fiar ema ida nian ka religiaun) no la aseita ho hau nia hanoin ne’e bele fahe ba malu didiak la ho lianguagem mal no tarata malu, tanba TImor ida deit, Familia ida deit hare ba Artigu KRDTL Artigu 16. UNIVERSALIDADE NO IGUALDADE.

Obrigado ba lee ona
espera hau nia hanoin ne’e bele ajuda loke alin no oan sira nia hanoin. tanba ITA NIA VIDA IHA ITA NIA LIMAN RASIK!!!