Semetériu Santa Cruz lulik ba Timor-oan sira nia mate

Hundreds of East Timorese mourners sprinkle flower petals at Santa Cruz cemetery, the site of a massacre where pro-independence activists were killed by Indonesian soldiers, in Dili, East Timor, Wednesday, Aug. 30, 2000. East Timor marked the first anniversary of the U.N. referendum which gave them their independence on Aug. 30, 1999. (AP Photo/Joel Rubin)
banner 120x600
168 Views

G-News (Dili) – Kalan reflesaun iha Sexta-Feira (kalan), loron 11 fulan Novembru, ba komemorasaun masakre Santa Cruz 12 de Novembru ba dala XXXI, hanesan komemorasaun ida atu hanoin hikas istória masakre santa Cruz ne’ebé akontese iha tinan 1991.

Reflesaun iha Rate Santa Cruz, Padre Venâncio Pereira SJ husu inan aman sira, atu eduka oan sira hodi hadomi malu no banati tuir juventude masakre santa Cruz, atu bele fó hakmatek ba Timor atu sai sivilizadu, hodi hadook-an husi Violensia no fo válor ba aswain sira nia luta, no bele lori dezenvolvimentu sustentável ba rai Timor.

banner 325x300

Dadauk ne’e, Joven barak sei moris ho mentalidade primitiva ne’ebé mak sei halo violensia, la respeita malu, no kontra humanidade, kompara ho juventude 12 Novembru ne’ebé uluk oferese sira vida ba mate, tanba hadomi Timor.

“Tenke iha konsiensia serpublikada, sira ba misa, sira konfesa, sira komunga, sira nia mate hanesan santa, sira mak éroi no éroina tanba sira nia mate ba liberdade, tanba iha domin ba Timor, iha domin ba kreda, iha domin ba familia, iha domin ba independénsia, hodi nune’e mak sira manifesta sira nia fiar ba kreda katólika metin loos. Ohin loron joven sira modernu hola buat oi-oin, ho buat seluk tan la hatene tan reja terco ba misa la iha konsentraun ba Maromak, agora iha relijisun seluk ne’ebé fó osan, fo buat oin-oin hodi desvia fiar katolika, maske loke an ba relijiaun seluk maibé ita tenke fiar metin ba doutrina kreda katólika nian. Tanba ne’e husu ba ita boot sira 12 Novembru hanesan pozisaun ba libertasaun, pozisaun ba politikasaum, xave sira nia esperansa, xave sira nia karidade, amor. Husu ba inan aman sira atu eduka oan sira, atu lablee halo foer no namora fali iha rate laran, no labele oho malu bebeik, estraga malu bebaeik, maibé kaer metin prinsípiu valores luta asuwain sira nian nafatin”.

Entertanto Padre haklean liu tan, rate santa Cruz sai istóriku, no semitério ida ne’ebé santa ba timor-oan sira nia mate, tanba sira mak sei fini ba Liberdade.

Husu mós ba komite 12 de Novembru, hodi lori fali inan Maria virgem iha kapelinha Fatubesi hodi lori haleu Timor tanba uluk iha tempu defisil inan Maria Virgem mak proteze ita hodi loke odamatan ba libertasaun molok Papa João Paulo II mai iha 1989, no molok masakre 1991 akontese. Tanba ne’e, atu organiza juventu loriku asuwain no sosiedade Katólika tomak, lori fali inan Maria virgem lori haleu Timor, atu bele hametin fila fali sarani sira nai fiar ba inan maria virgem.

Jornalista         : Teotonio Alves Pinto

Editor textu    : Amito Qonusere Araújo

relavante