Serbisu sekreta deskobre rede Na’ok iha Dili

G—NEWS (DILI) — Foin lalais ne’e, operasaun boot ida hala’o husi ekipa konjunta ida ne’ebé kompostu husi Serbisu Informasaun Polísia Nasionál (SIP), Unidade Falintil (UF), no Serbisu Nasionál Informasaun (SNI) iha Dili, Timor Leste.

Na’ok-teen ida ne’ebé maka perturba komunidade hetan desmantela ho susesu, no sasán sira ne’ebé maka na’ok—hanesan motór no laptop sira—hetan rekuperasaun. Iha investigasaun intensivu ne’e, suspeitu prinsipál ida, FdF alias TK, hetan kaer no lori ba lei.

Prosesu investigasaun ne’ebé naruk no dezafiante ne’e la’ós de’it deskobre autór sira, maibé mós deskobre rede kriminozu ida ne’ebé boot liu, ne’ebé envolve parte barak ne’ebé envolve iha sirkulasaun sasán na’ok.

Dokumentáriu ida-ne’e sei lori ita-boot liuhosi viajen deskoberta kazu nian, hosi kaer suspeitu to’o entrega evidénsia ne’ebé hetan ho susesu.

Serbisu sekreta kaptura anel ka rede na’ok nian ne’ebé envolve veíkulu motorizadu no sasán eletróniku lubuk ida ne’ebé na’ok hosi fatin oioin. Ekipa Konjunta serbisu maka’as hodi deskobre rede na’ok ne’ebé durante ne’e perturba komunidade nia psikolojia.

Ekipa konjunta PNTL kaptura ona autor nauk telemovel iha Pantai Kelapa

Operasaun ne’e hahú ho kapturasaun ba suspeitu prinsipál, FdF alias TK, mane ida ho tinan 24 husi Suku Caibada, postu Baucau, munisíoiu Baucau. FdF, ne’ebé durante ne’e koñesidu nu’udar na’ok-teen iha asaun iha fatin oioin iha Díli, fó sai detallu kona-ba na’ok sira ne’ebé nia komete ona.

Durante investigasaun, nia rekoñese katak nia na’ok sasán folin-boot lubuk ida hanesan motór no laptop sira iha fatin oioin.

Suspeitu esplika katak modus operasaun ida ne’ebé uza maka na’ok motor Mio Beat, ne’ebé depois fa’an ba parte sira seluk. Suspeitu FdF mós fó sai katak nia na’ok laptop iha fatin estratéjiku oioin, inklui iha banku nia oin, sentru komersiál, no área públiku sira seluk.

Atividade na’ok ida-ne’e akontese iha padraun ida ne’ebé organizadu tebes, to’o envolve kompradór oioin hosi sasán na’ok sira.

Bazeia ba informasaun ne’ebé hetan husi FdF, ekipa konjunta halo pasa revista iha fatin lubuk ida ne’ebé suspeitu temi. Fatin ida ne’ebé sai hanesan foku ba investigasaun maka uma ne’ebé pertense ba feto ida ho inisiál ES ne’ebé lokaliza iha área Tasi-Tolu.

Iha ne’e, ekipa konsege hetan evidénsia lubuk ida ne’ebé lakon, inklui motor ida no laptop ne’ebé uluk relata na’ok.

Deskonfia RAEOA oan nauk fiu Eletrisidade faan iha NTT

Sasan sira ne’e inklui laptop ho marka Lenovo, motor ida ne’ebé deskonfia ema na’ok, no telemovel Oppo ida. Tuir mai, ekipa konjunta kontinua sira-nia investigasaun ba munisípiu Liquiçá, iha-ne’ebé sira hetan tan sasán na’ok, inklui laptop Asus ida no motor balu seluk tan.

Iha pontu ida-ne’e, evidénsia ne’ebé hetan sujere beibeik katak anel ka rede na’ok ida-ne’e la envolve de’it ema ida, maibé liu fali ida-ne’e.

Pontu importante ida hodi deskobre kazu ida-ne’e maka deskoberta ba faktu katak sasán na’ok sira fa’an ona ba parte seluk. Kompradór ida, ne’ebé koñesidu ho naran AL, rekoñese katak nia sosa motor ne’ebé na’ok ho folin ne’ebé baratu tebes.

AL fó sai katak nia lahatene katak motor ne’ebé nia sosa ema na’ok, tanba dokumentu veíkulu nian kompletu no folin ne’ebé oferese ki’ik liu duké folin merkadu nian.

Maibé, hafoin investigasaun kle’an, fó sai katak motor ne’e suspeitu JR fa’an tiha ona ba AL ho folin $820 iha Suku Suku Asubilitoho, Postu Liquidoe, Munisípiu Aileu. AL nia desizaun hodi sosa motor ne’e, maske nia lahatene sasan ne’e nia orijen, hatudu oinsa rede distribuisaun sasan na’ok ne’e luan tebes iha Timor Leste.

Ekipa PNTL-FFDTL kaptura ona líder másimu grupu Rabat Kesi

Iha tuku 03:20 WIB, ekipa konjunta kontinua sira-nia operasaun ba Munisípiu Aileu, iha ne’ebá hetan tan motor na’ok ida. Iha ne’ebá, sira konsege hetan tan motór rua, inklui motór ne’ebé lakon iha konventu Madre sira iha Culuhun nian. Motor ne’e mós fa’an hosi JR ba AL ho folin ne’ebé baratu liu duké folin iha merkadu.

Hafoin operasaun ne’e, evidénsia hotu ne’ebé hetan entrega ona ba Unidade Investigasaun Kriminál Polísia Nasionál hodi halo investigasaun liután. Ekipa Konjunta ne’ebé lidera husi SIP kontinua serbisu atu deskobre informasaun barak liután kona-ba rede na’ok ne’e, no atu asegura katak sira ne’ebé envolve iha komérsiu ilegál ba sasán na’ok sira tenke responsabiliza.

Kazu ida-ne’e revela rede na’ok nian ne’ebé organizadu no profisionál tebes, ne’ebé envolve parte oioin hahú hosi autór prinsipál to’o kompradór sira hosi sasán na’ok nian.

Ekipa Konjunta, serbisu ho dedikasaun tomak, konsege asegura evidénsia ne’ebé lakon no identifika autór sira ne’ebé envolve iha komérsiu ilegál ne’e. Operasaun ida-ne’e hatudu oinsá importante kooperasaun entre aplikasaun lei oioin no ajénsia sira intelijénsia nian hodi deskobre krime ne’ebé perturba komunidade.

Ikus mai, komunidade iha kapitál Dili bele sente impaktu pozitivu husi divulgasaun ida ne’e, iha ne’ebé sasán sira ne’ebé lakon bele fó fila fali ba nia na’in loloos, no autór sira husi aktu kriminál sira sei hetan kedas prosesu liután tuir lei ne’ebé aplikavel.

Maski ekipa investigasaun konsege kaer beibeik ona membru sira hosi rede naok-teen anteriór, no maski iha esforsu oioin atu hakotu kadeia krime nian, na’ok sira kontinua akontese, hodi hamosu preokupasaun iha povu Dili nia leet.

Ho divulgasaun hosi rede ida ne’ebé boot liu no kapturasaun hosi suspeitu prinsipál, no mós retornu hosi evidénsia sira, públiku ikusmai sente impaktu pozitivu hosi serbisu maka’as hosi ekipa konjunta. Prosesu legál agora sei kontinua, no autór sira sei hasoru justisa.

Maski na’ok sira kontinua akontese, esforsu sira ne’ebé maka la kolen hosi ofisiál sira aplikasaun lei nian fó esperansa katak ho kolaborasaun ne’ebé maka’as, atividade kriminozu ruma bele hapara. Akontesementu ida ne’e nu’udar prova katak maski iha dezafiu boot ne’ebé hasoru, lei bele nafatin hetan nia dalan no ikus mai lori justisa ba povu.