G-NEWS (DILI) – Liuhosi Alegasaun finál Ministériu Públiku, reprezenta husi Prokuradór Napoleão Soares husu ba tribunál kastigu arguidu ho naran inisiál RJMP ho pena pena prizaun tinan 3 suspende tinan.
Ministériu Públiku nia hare arguidu nia konfensa arguidu uza duni tudik hodi sona lezada liman parte karuk. Nune’e mós arguidu komete krime rua keadas krime violasaun domenstika no arma branka.
Tanba ne’e, Ministériu públiku ba tribunal atu fo kastigu pena prizaun tinan tolu no suspensaun tinan tolu.
Enkantu defeza ba arguidu husu ba tribunal, atu fo kastigu kaman ba nia kliente.
Antes atu tama ba alegasaun lezadal LFB konfesa katak, iha altura ne’eba arguidu ho kondisaun lanu, depois mosu diskute entre arguidu ho lezada.
“Tanba ne’e, ha’u dehan arguidu o la muda o nia hahalok ne’e, hau sei soe o, tanba o liafuan ida ne’e mak arguidu sente la diak, mak nia foti duni hodi sona ha’u lima,” dehan Nia.
Lezada ne’e konfesa tan, altura ne’ebá lezada hatete liafuan ida ne’e, tanba dezde sira nian-rua forma uma kain arguidu sempre lanu, hafoin nia lanu fila uma baku lezada no sempre estraga sasán iha uma laran.
Lezada mós konfesa tan, hafoin liu tiha semana rua arguidu ho lezada di’ak malu fali, tanba família rua resolve tuir kultura no arguidu mós arrepende ba hahalok ne’e no husu deskulpa ba lezada no sei la halo tan hahalok ida ne’e. Nune’e mós to’o ohin iha duni mudansa ba iha arguudu nia hahalok ne’e, arguidu la halo tan hahalok ida ne’e.
Antes ne’e mós arguidu presta ona deklrasaun faktus ne’ebé mak hakerek iha akuzasaun ne’e los no lori tudik sona duni lezada nia liman, tanba de’it arguidu ho kondisaun la’o, nune’e mos arguidu konfesa hahalok ida ne’e nia sempre halo hela de’it ba lezada, maibé hafoin resolve tiha tuir kultura arguidu arrepende no promete la halo tan hahalok ida.
Tuir akuzasaun prova hatudu katak, arguidu RJMP ho lezada LFB moris hamutuk hanesan fen ho laen desde tinan 2016.
Durante forma uma kain, lezada ho arguidu kous oan mane ida.
Iha loron 15, fulan Dezembru-tinan 2018, maizu menus 09:00 otl, lezada iha hela nia uma Becora no lezada simu telefone husi nia banin feto (arguidu nia inan) katak, ita bo’ot nia laen horkalan la-tama servisu, hemu tua to’o dader iha Matadouro, ne’ebe ita bo’ot mai hare lai.
Bainhira simu tiha informasaun ne’e, lezada mós husi Becora mai iha Matadouro, hodi ba hare arguidu iha nia servisu fatin kompañia SDSB (Rudal), momentu lezada to’o iha arguidu nia servisu fatin, lezada hamrik hela iha portaun kompañia nian, derepente arguidu mós to’o ho nia motor hodi hakbesik-an ba iha lezada ho kondisaun lanu, ko’alia mós is-tua no matan laran mean hotu.
Iha biban ne’e, lezada husu ba iha arguidu Katak horkalan o tama servisu ga lae, arguidu hatan ba lezada o hatene husi ne’ebé, hafoin lezada hatan katak ita nia mae mak telefone ba ha’u, di’ak liu ita ba uma deit, ho nune’e, arguidu mos fila ba fali nia inan aman nia uma.
Momentu lezada molok to’o iha nia banin nia uma, lezada haree arguidu diskuti malu hela ho nia inan aman sira maibé lezada la-hatene diskuti malu kona-ba saida, wainhira lezada to’o iha uma refere, lezada nia banin feto hatete ba lezada katak lori o nia laen ba tiha imi nia uma iha terminal Becora, hafoin lezada ho arguidu mós fila ba sira nia uma iha Becora.
Bainhira to’o iha uma, arguidu ho lezada komesa diskuti malu, iha diskusaun ne’e, lezada dehan ba arguidu katak sekuandu la-muda bebeik ita bo’ot nia hahalok hemu tua lanu no latama servisu, ha’u sei soe o, hafoin lezada mós la’o tama ona ba uma laran hodi ba hare sira nia oan.
Momentu lezada la’o tama ba uma laran, lezada rona arguidu hakilar katak, ha’u oho tiha o, iha biban ne’e, lezada mós hateke ba kotuk hare katak arguidu kaer hela ho tudik ida iha nia liman, tanba ho tauk, lezada mos halai tama ba iha kuartu laran hodi satan-an netik iha odamatan maibé arguidu tuir hodi dudu odamatan no tama ba kuartu laran hodi lori tudik refere ho objetivu atu sona iha lezada nia oin maibé lezada mós halo reazen hodi salva nia-an hodi lori liman hadau tudik husi arguidu nia liman los.
Arguidu mós reazen hodi lori nehan tata iha lezada nia liman los ho nune’e, lezada mos husik tiha arguidu nia liman no arguidu kontinua sona lezada no lezada mos sei halo reazen hodi liman karuk satan netik tudik no ikus mai rezulta tudik kona fali iha lezada nia liman! karuk maibé lezada konsege hadau tudik ne’e husi arguidu nia liman hafoin sira mós sai fali ba iha liur,
Wainhira lezada ho arguidu sai ba liur, iha vizihu ida ho naran Cancio mak hatete ba lezada ho arguidu katak hakmatek deit iha fatin, tenba hau telefone ona ba polisia, ho nune’e, lezada ho arguidu mos hamrik hakmatek iha sira nia fatin to’o Polisia mai.
Konsekuensia husi hahalok arguidu nian lezada hetan kanek iha nia liman karuk, lezada mos ba halo tratamentu iha sentru saude pradet, atestadu mediku.
Arguidu halo ho forma livre, ho depropozitu no konkretizadu hodi lori tudik sona hasoru lezada LFB nu’udar arguidu nia kaben, tuir buat ne’ebé mak hakerek iha leten, hatene mós katak tudik hanesan instrumentu ida ho nia karateristika ne’ebé mak kroat no meik, wainhira sona iha lezada nia isin bele rezulta kanek no halo mate lezada:
Arguidu hatene katak nia hahalok ne’e lei bandu maibé nia halo nafatin.
Ho hahalok hirak ne’e, konsidera arguidu RJP hanesan autor material ho forma konsumadu, pratika krime ida, Violensia Domestika ho forma Omisidiu Tentada, ne’ebé previstu no punidu tuir artigu 2, 3, 35 lei númeru 07/2010 konjugadu ho artigu 138, 23, 24, Kodigu Penal Timor-Leste.
Rona tiha husi parte rua juiz koletivu deside marka fali ba iha loron 24 fulan Abríl 2023 submete ba desizaun.
Audensia julgamentu ne’e, prezide husi juiz koletivu Arjentino Nunes, José Gonsalves, Alvaro Maria Ministériu Públiku reprezenta husi Prokuradór Napolião Soares arguidu hetan asisténsia legál husi Defensór Públiku na’in ida.
Jornalista : Ekipa G-News
Editór Testu : Amito Qonusere Araújo
loading="lazy" />