Hakerek Na’in : Pe. João Da Costa Boavida, SDB :
Primeira Leitura : Jeremias 31, 31-34
Segunda Leitura : Hebreu 5:7-9
Evangelho : João 12: 20-33
“Trigo Musan La Monu Ba Rai, La Mate Karik, Nia Hela Mesak; Maibé, Nia Mate Karik, Fo Isin Barak.”
Ohin ita tama ona ba Domingo dalima tempo Quaresma nian. Ne’e hatudu katak semana ida tan ita sei tamaba iha SEMANA SANTA, ne’ebé ita sei selebra Mistériu Paskal Cristo nian iha ne’ebé Jesus terus, mate no moris hias atu soi ita hotu.
Iha leitura dahuluk husi livro profeta Jeremias, ita rona kona ba Maromak ne’ebé renova fali Nia aliansa ka promesa ho Povo Israel. Halo aliansa ho povo Israel ne’e laos buat foun ida. Tanba bainhira lori povo Israel sai husi atan iha Egipto, iha foho Sinai Maromak halo uluk ona promesa ho povo Israel. Maibe povo Israel la hatudu ninia fidelidade ba promesa ne’ebé sira halo ho Maromak iha foho Sinai. Tanba ne’e, iha sira nia istoria ne’ebé ita hetan iha livro sira Antigo Testamento nian, sira simu kastigu bebeik tanba sira nia infidelidade ba Maromak. Povo Israel mal povo ne’ebé ulun to’os oituan. Iha tempo susar sira hanoin kona ba Maromak, iha tempo di’ak sira haluha Maromak. Leitura dahuluk ohin nian manifesta mai ita kona ba Maromak nia pasiensia no nia flexibilidade hasoru povo Israel. Promesa uluk nian,Nia halo ho komunidade Israel iha foho Sinai, iha leitura ohin nian nia la halo ona ho komunidade povo Israel maibé nia adapta-an ba sira ida-idak. Nune’e promesa ne’ebé Maromak hakarak renova ho povo Israel mak “Nia sei tau nia Ukun-fuan iha sira klamar, hametin iha sira nia fuan. Nune’e sira sei sai Maromak nia povo, Maromak sei sai sira nia Maromak.” Nune’e, Maromak sei horik iha siraida-idak ninia fuan, kiik eh boot sei hatene Maromak. Konsekuensia husi renovasaun promesa ne’e mak Maromak sei haluha povo Israel nia hahalok aat hasoru Nai Maromak no Nia sei perdua sira salan.
Oinsa mak Maromak perdua nia povo nia salan? Segunda leitura husi surat ba Hebreu sira fo ninia resposta. Katak Maromak sei fo perdaun ba povo sira ninia salan liu husi Jesus Cristo. Jesus Cristo ne’ebé hatene duni oinsa mak atu halo tuir deit Aman nia hakaran maske Nia tenke harohan ho lian makas no ho mata-wen no ho terus oin-oin atu ema hotu ne’ebé desobediensia ba Maromak, hodi haluha Maromak iha sira ninia moris bele hetan Maksoynn rohan-laek.
Evangelho afirma liu tan hanoin sira iha segunda leitura nian, katak liu husi terus oin-oin, ho kosar no matan-wen mak Jesus Cristo sei soy ita husi atan sala nian. Buat ne’ebé interesante iha Evangelho mak Jesus la hare ba terus ne’e hanesan buat aat ida ne’ebé diminui ninia ksolok. Maibe nia hare ba terus no mate ne’ebé nia sei simu nu’udar dalan ba gloria nian. Hateke ba destinu ne’ebé hein hela nia iha Jerusalem, Jesus ho fiar metin haklaken katak: “ne’e mak loron ne’ebé Mane Maksoyn atu simu hahi.”Dalan Krus nian, dalan terus nian, dalan mate nian sei sai fali dalan Gloria nian. Mate ne’ebé Jesus sei experiensia laos derrota ida maibe vitória ida ba Nia, ba Lalehan no ba umanidade tomak. Nia la mate saguate deit maibe sei fo fuan. “Trigo musan la monu ba rai, la mate karik, nia hela mesak; maibé, nia mate karik, fo isin barak.” Ita hotu ne’ebé simu ona sakramentu Baptismo, ita sai ninia disiplu sira. No evangelho ohin ita hare momos katak Jesus konvida ita atu tuir nia: “ema ne’ebé serbi Ha’u, sei tuir Ha’u.
Leitura sira ohin konvida ita atu moris tuir hahalok diak obediensia nian. Katak iha ita nia moris loron-loron ita hakas-an atu obedese ba Maromak ninia hakarak diak sira. Maromak nia hakarak mak umanidade tomak nia prosperiedade ka bem-estar. Ne’e duni, regra hotu ne’ebé atu promove umanidade tomak ninia diak, ida ne’e mak Nai Maromak ninia hakarak. Ita iha situasaun Surtu COVID-19, ita hatene katak Estado hasai medidas lubuk ida ba ita atu kumpri nune’e bele hakotu korrente daet virus nian. Buat sira ne’e hotu halo ba protesaun no diak ema barak nian. Bainhira ba diak ema barak nian, ha’u hanoin ida ne’e mak Nai Maromak ninia vontade. Los duni la fasil. Tanba ninia implikasaun mak ita nia Liberdade balun lakon, ita sente terus liu tanba la bele book-an ba mai no halo ita moris iha tauk, inserteja no dúvida nia laran. Iha sitausaun susar mai ita hateke ba Cristo. Nia konsidra katak terus sira ne’e mak dalan ida atu nia simu gloria. Ne’e duni, terus ne’ebé agora dadaun ita experiensia, susar ne’ebé ita liu dadaun ne’e mak hanesan trigu musan ida ne’ebé presija mate atu bele fo fuan barak. Mai ita rai hamutuk ita nia terus, inkonvinensia, laran susar hotu, ita hamulak ho matan-wen ho Cristo ninian. Loron ida ita sei manan hasoru buat sira ne’ebé agora dadaun halo terus mundo tomak. Nai Maromak haraik bensaun wain ba imi no imi nia familia.
Hakerek Na’in : Pe. JOÃO DA COSTA BOAVIDA, SDB
SALESIAN YOUTH MINISTRY DEPARTMENT
Casa Provincial Salesiano de Dom Bosco
Aldeia Moris-Foun, Comoro P.O. Box 108
DILI, TIMOR-LESTE
Email: jcboavidasdb@gmail.com